Monday 13 August 2012

ದೂಪೆ ಕಟ್ಟುನಿ

ದೂಪೆ ಕಟ್ಟುನಿ  
  

ಪೂರ್ವ ಹಿರಿಯಾಕ್ಲೆರ್ದ್ ಬತ್ತಿ ಕ್ರಮ:-

ಗ್ರಾಮ ಗುತ್ತಿನಾರೆಗ್,ಬಾರಿಕೆಗ್ 7 ನಿಲೆತ್ತ ದೂಪೆ, 
ಮಾಗಣೆ ಗುತ್ತುದಾರೆಗ್,ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರೆಗ್,ಬಳೆಆಯಿನ ಕಟ್ಟುನಾಕ್ಲೆಗ್,ಮೂಲ್ಯಾದಿಗೆ,ಮಾನ್ಯಾದಿಗೆದಕ್ಲೆಗ್ 9 ನಿಲೆತ್ತ ದೂಪೆ
ಸೀಮೆ ಗುತ್ತುದಾರೆಗ್ 11 ನಿಲೆತ್ತ ದೂಪೆ
ಅರಸುಲೆಗ್ 13 ನಿಲೆತ್ತ ಗುರ್ಜಿ ದೂಪೆ ಪಾಡುನ ಕೆರಮ.
60 ವರ್ಸ ಕರಿನಕ್ಲೆಗ್ 5ನಿಲೆತ ದೂಪೆ
40ವರ್ಸ ತಿರ್ತ್ ದಕ್ಲೆಗ್ 3ನಿಲೆತ ದೂಪೆ

ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರ್ ಕರಿದ್ ಪೋಯೆರ್ಡ ಮಲ್ಪುನ ಕೆರಮ:-

   ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರ್ ತೀರ್ಯೆರ್ಡ ಅರೆನ್ ಅರಿ/ಬಾರ ಮುಡಿತ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ಲಾದ್,ಕಾರ್ದಡಿಕ್ ಕೆರ್ಚಿ ತಾರಾಯಿ‌ ದೀದ್ ಮೀಪಾವುನ ದುಂಬು ಬಂಡಾರಿ ಬತ್ತ್ ದ್ ತಾರಾಯಿದ ಪೇರ್ ಡ್,ಪೆತ್ತದ ಪೇರ್ ಡಾ ಮುಂಡಾಲೆ(ಮುಂಡಾಲೆ ಪಂಡ ತರೆ ಗೀಸುನಿ) ಮಲ್ಪೆರೆ ಉಂಡು(ಕಲ್ಪವೃಕ್ಷ ಇಜ್ಜಾ ಕಾಮದೇನುದ‌ ಪೇರ್).ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ್ ಮೀಪಾದ್ ಮೇಲಿಡೀ ಗಂದ ಪೂಜೆರುಂಡು,ಮುಂಡಾಸ್ ಕಟ್ಟ್ ದ್,ಕಚ್ಚೆ ಪಾಡ್ ದ್ ಮದಿಮಾಯ ಐತ ಮಲ್ಪೊಡು.ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅರೆನ್ ಸಾನದ ಎದುರ್ದ ನೇಮದ ಕಲೊಕು ಕನತ್ ದ್,ಕುರ್ಸಿಡ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಗಡಿ ಬೂಲ್ಯೊಡು ಪಿರ ದೆತೊನೆರೆ ಉಂಡು ಪಂಡ ಬಳೆ ಸರೊಪೊಳಿ ದೆಪ್ಪೆರೆ ಉಂಡು.ಅಪಗ ನೇಮದ ಕಲೊಟು ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಕುಲು,ಗುತ್ತುದಕುಲು ಉಪ್ಪೊಡು.ಆ ಗ್ರಾಮೊಗು ಸಮ್ಮಂದಪಟ್ನ ಚಾಕಿರಿದಕುಲು,ಗ್ರಾಮಸ್ಥೆರ್ ಉಪ್ಪೊಡು.ಬಳೆ ದೆಪ್ಪುನಗ ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನ ಗುತ್ತಿನಾರೆ ಕೈಟ್ ಪಿಂಗಾರ ದೀದ್,ಕೈ ಮುಗಿದ್ ಮೂಜಿ ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಪಂಡ್ ದೇ ಬಳೆ ಸರೊಪೊಳಿ ದೆತ್ತ್ ದ್ ಬೊಕ್ಕ ದರ್ಬೆದ ಬಳೆ ಪಾಡುವೆರ್.ಅವು ಕಾಟೊಡು ಪೊತ್ತುದು ಪೋಪುಂಡು. ಗ್ರಾಮೊದ ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನ ಸತ್ತು ಗುತ್ತುದಾರೇ ಗಡಿನ್ ದೆಪ್ಪೊಡು,ಕುಟುಮದ ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರೆಗಾಪುಜಿ.ಬಂಗಾರ್ದ ಬಳೆ ದೆತ್ತ್ ದ್ ಬೊಳ್ಳಿದ ಬಳೆ ಪಾಡೆರೆ ಇಜ್ಜಿ.ದರ್ಬೆದನೇ ಪಾಡೊಡು.ನೇಮದ ಕಲೊಕು ಅರೆನ್ ಬುಡ್ದು ಕೊರ್ನೆರ್ದಾತ್ರ ನೇಮದ ಕಲೊಟು ಮೂಜಿ ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಕೇಂದ್ ದೆತೊನೊಡು.ಎಂಕುಲು ನೆತ್ತೆರ್ ಕೊನೊದು ಪುಟ್ಟ್ ನಕುಲು.ಅಂಚಾದ್ ನಿಕುಲು ಬುಡ್ದು ಕೊರೊಡುಂದು ಕೇನೊಡು.ಇಜ್ಜಿಂಡ ದೈವ ಕಲತಕ್ ಲೆ ಅರೆನ ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪೊಡಾಪುಂಡು.ಗಡಿ ಬೂಲ್ಯ ಪಿರ ದೆಪ್ಪುನಗಲ ಮೂಜಿ ಮೂಜಿ‌ ಸರ್ತಿ ಕೊಂಬು ಉರಿಪೊಡು.ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಕ್ಲೆಗ್ ಬಳೆ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರ್ಂದ್ ಗುರ್ತಾಯೆರೆ ಕಾಲಾನುಬಾಗೊಡು ಬಳೆ ದೀಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್.ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನ ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಾರೆನ್ ಕಡಪುಡ್ದು ಕೊರ್ನಗ ಮಲ್ಪುನ ಕೆಲಸೊಡು ಎತ್ವಾಸಿ ಬತ್ತ್ಂಡ ಊರುಗು‌ ದೋಸ.ದಾಯೆ ಪಂಡ ದೈವದ ಕಲೊಟು ಕುಟುಮ ಸಂಸಾರ ಅರೆನ್ ದೈವದ ಕೈಟ್ ಕೊರ್ದಿಪ್ಪುವೆರ್.ಅಂಚಾದ್ ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನ ಅರೆನ ಚಾಕಿರಿನ್ ಬಾರೀ ಸುದ್ದಾಚಾರೊಡು,ಬಾರೀ ನಿಯತ್ತ್ ಡ್ ಮಲ್ಪೊಡು.

ಸಾವುದ ಒನಸ್ ದ ಕೆರಮ:-

ಕರ್ಕುಂಬುಡದ ಕಜಿಪು,ಔಂಡಾರೆದ ಕಾಯಿ ಆಜಾಯಿನ,ಬಾರೆದ ಬಂಬೆ ಬೊಕ್ಕ ಕುಂಬುಡದ ಓಡುದ ಉಪ್ಪುಕರಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಇತ್ತೆ ಪೂರ ಕೊಟ್ಟಿಗೆ,ಮೂಡೆ ಪೂರಿ,ಕಾಶಿ ಹಲ್ವ,ಜಿಲೇಬಿ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಇನಿ ಸಾವಾದ್ ಪಿಂಡ ಪ್ರದಾನ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಉಲಯಿ ಲೆಪ್ಪೆರಾಪುಂಡಾ,ಪದಿನಾಜೆಕ್ ಸೇರಾಯೆರೆ ಅಪುಂಡಾ ಪನ್ಪಿ ಗೊಂದಲ.ಇನಿ ಸುದೆ ಬರಿತ ದೇಲ್ಯೊಲೆಡ್ ಪಿಂಡ ಪ್ರದಾನೊಗ್ಲ 250,500,1,000 ದ ಮಂತ್ರೊಲುಲ್ಲಗೆ.ಪೂರೆರೆನ್ಲ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕುಲ್ಲದ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ತ್ ನ ತಪ್ಪು.ಬೇತೆ ಬೇತೆನೆ ಮಲ್ಪೊಡಾಂಡ್.ಅಂಚ ಮಲ್ಪಂದೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತೆರೆನ್ ಕುಲ್ಲಾದ್ ಒಂಜೆ ಕುಂಡೊಡು ಓಮ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಆಯನ ಈತ್ ಇಂಬ್ಯನ ಈತ್ಂದ್ ನೆತ್ತೆರೊಯ್ಪುನವು ತಪ್ಪು .


ಗಡಿಪತ್ತ್ ನಾರೆಗ್ ಒರ್ಂಬ ನಿಲೆತ ದೂಪೆ ಕಟ್ಟುವೆರ್
 

ದೂಪೆದ ಒಂಜೊಂಜಿ  ಅಂತರದ ಬಣ್ಣ ಒಂಜೊಂಜಾದಿಪ್ಪುಂಡು.ತೂಯೆರೆ ಪೂಕರೆದಲೆಕ ತೋಜುಂಡು.ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿದ ಪೂಕರೆಗ್ಲಾ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿದಾರೆನ ದೂಪೆಗ್ಲ ತೂಯೆರೆ ಓಲ್ಪಡಿ ಉಂಡು.
 
ದೂಪೆದ ರಚನೆಲ ದೈವಾರಾದನೆದ ಸಿಂಗದನತಲೆಕ ತೋಜುಂಡು.ಸಿಂಗದನತ ಅಂತರೊಗು ಬೊಲ್ದು ಕೆಂಪು ಕುಂಟು ಗಲಸ್ಯೆರ್ಡ ದೂಪೆದ ಅಂತರೊಲೆಡ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಬಣ್ಣದ ಕುಂಟಿಪ್ಪುಂಡು.
 

ನಿಲೆ ಕಟ್ಟೆರೆ ಆಚಾರಿಲು,ಬಂಡಾರಿಲು,ಮಡ್ಯೆಲೆರ್ ಬೋಡು.

ದಂಡಿಗೆಡ್ ನುಪ್ಪು ಕೊನೊಪುನ ಕೆರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ಇನಿ ಅಪ್ರೂಪ.
ತುಳುಟು ಒಂಜಿ ಗಾದೆ ಉಂಡು-ನಿಕ್ಕ್ ಮಂಜಲರಿ ಬಿರ್ಕ್ ನೇಟಾಂಡಲ ಯಾನ್ ಬದ್ ಕ್ಂಡ ಯಾವು
ಕುಟುಮದಕುಲು ಸೇರ್ದ್,ಸಂಸಾರ ಇತ್ತ್ ದ್ ಕಕ್ಕೆಗ್ ನುಪ್ಪು ದೀಪುನ ಕೆರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್.


   ಇಲ್ಲಲ್ ಬಾಕಿದಕ್ಲೆಗಾಂಡ ಮೂಜಿ ನೀರ್ ಪತ್ತೊಡು.ಗಡಿಪತ್ತ್ ನಾರೆಗಂಡ ಐನ್ ನೀರ್ ಪತ್ತೊಡು.ನೀರ್ ಪಗಪುನಿಂದ್ ಲ ಪನ್ಪೆರ್.ನೀರ್ ನ್(ಕಲಶ) ಏರ್ ಪಗಪೊಡು ಪಂಡ ಊರುದ ಸತ್ತುಗುತ್ತುದಾರೆ(ಗಡಿಯಾವಂದಿ ಗುತ್ತುದಿಲ್ಲ್) ತರೆಕ್ ದೀಯೊಡು.ಮಡ್ಯೆಲೆ ದೆತ್ತ್ ಕೊರೊಡು,ಸತ್ತು ಗುತ್ತುದಾರ್ ತರೆಕ್ ದೀವೊಡು.ಆ ತರೆಟ್ ದೀನ ಕಲಸೊಡು ಪಿಂಗಾರದೆಸಲ್,ಕುಕ್ಕುತಪ್ಪು,ಪೆಲತ ತಪ್ಪು ದೀವೊಡು.ಕಲಶದ ನೀರ್ ನ್ ಪ್ರತಿ ಸಲ ಪಗಪುನಗಲ ಉಂದೆನ್ ಮಾತ ದೀಯೊಡು.ಪ್ರತಿ ಸರ್ತಿ ನೀರ್ ಪಗತ್ ನೆನ್ಲ ತಾರೆದ ಮುದೆಲ್ ಗೆ ಗುಪ್ಪೊಡು.ನಾಲ್ ಸರ್ತಿ ನೀರ್ ಪಗತಿ ಬೊಕ್ಕ ಕಡೇತ ಸರ್ತಿ ನೀರ್ ಪಗಪುನ ದುಂಬು (ಐನ್ನೆ ಸರ್ತಿ) ನೀರ್ ಕುಂಟು ಪಾಡುವೆರ್.ಉಂದೆನ್ ಸತ್ತು ಗುತ್ತುದಾರೆ ಬತ್ತ್ ನಕ್ಲೆಗ್ ನಾಲಿಗ್ ಇಲ್ಲ ಜಾಲ್ ದ ದೊಂಪೊಡು ನೀರ್ ಕುಂಟುನು ಶಾಲ್ದಲೆಕ ಪಾಡುನಿ .ಕೋರ ಬೊಲ್ದು ಕುಂಟುನು ನಾಡೆದಲೆಕ ಸಪೂರ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ದ್ ಬತ್ತ್ ನ ಮಾತೆರೆಗ್ಲ,ಪೊದ್ದೆರ್ ಇಷ್ಟೆರೆಗ್ಲ ನೀರ್ ಕುಂಟು ಪಾಡೊಡು.ಆ ನೀರ್ ಕುಂಟುನು ಸತ್ತು ಗುತ್ತುದಾರೆ ಪಾಡೊಡು.ಗುತ್ತುದಾರ್ ನಿಲೆತಡೆ ತರೆಟ್ ತುಂಬೊಂದು ಪೋಯಿನ ಕಲಸದ ನೀರ್ ನ್ ನಿಲೆಕ್ ಮೂಜಿ ಸುತ್ತು ಬತ್ತ್ ದ್ ನಿಲೆತೌಲು ದೀಪೆರ್. ಬಾಕಿದಕ್ಲ್  ನಿಲೆತಡೆ  ಬತ್ತ್ ಸತ್ತು ಗುತ್ತುದಾರ್ ನಾಲಿಗ್ ಪಾಡ್ನ ನೀರ್ ಕುಂಟುದ ನೀರ್ನ್ ಕಲಸೊಗು ಪುಂಟುವೆರ್.ಅವೆರ್ದ್ ದುಂಬು ಕುಟುಮದ ಪೊಂಜನಕುಲು ಮಂಜಲರಿನ್/ಉರ್ಪೆಲರಿನ್ ಬೀತ್ ದ್ ಬರ್ಪುನ ಕೆರಮ ಉಂಡು.

  ಮಂಚಿಲ್ ಕೊನೊನಗ ನಿಜವಾದ್ ಇಲ್ಲದುಲಯಿದ ನೀರ್ ನಿರೆಲ್ ಕಟ್ಟ್ ನ ಕುರ್ದಿ ನೀರ್ ನೇ ಎದುರುಡೆ ತಲಿತೊಂದು ಪೋವೊಡು.ಇನಿ ಪೊರಿ ಪಾರಾವೊಂದು ಪೋಪೆರ್.ನಿಲೆತಡೆ ಪೋದು ಮೂಜಿ ಸುತ್ತು ಬರೊಡು.ಮಂಚಿಲ್ ದುಲಯಿ ಬಜಿಲ್ ಮಂಜಲ್ ಬೆರಕೆ ಮಲ್ತಿನ ಅರಿ,ಔಂಡಾರೆ ಕಾಯಿ,ಕರ್ಕುಂಬುಡ ದೀದ್ ಮಂಚಿಲ್ ನ್ ಪುಗೆಲ್ ಗ್ ದೀವೊಂದು ದೂಪೆದಡೆ ಪೋಪುನಿ.ಮಂಚಿಲ್ದ ಎದುರುಡು ಕಲಸದ ನೀರ್ ತುಂಬೊಂದಿನಾಯೆ ಪೋವೊಡು.ಮಂಚಿಲ್ ಕೊನೊನಗ ಕೊಂಬು ಉರಿತೊಂದು ಪೋವೊಡು.ಕೆಲವು ತಿಕ್ ಡ್ ಬೆಡಿಲ ಪುಡಪುವೆರ್.ಮಂಚಿಲ್ ಪೋನಗ ಪೊರಿ ದಕ್ಕೊಂದು , ದುಡ್ಡು ದಕ್ಕೊಂದು ಪೋಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.
ದೂಪೆದಡೆ ಕೊನೊಪುನೆಕ್ ಬಜಿಲ್ ಬೆಲ್ಲ ತಾರಾಯಿ ಪಾಡ್ ದ್ ಮೊರೆಪೆರುಂಡು.ಉಪ್ಪು ಪಾಡ್ ದ್ ಮೊರೆಪುನ ಕೆರಮ ಇಜ್ಜಿ.ಸಾವುದ ಪೂರಲ ಚಪ್ಪೆನೆ.
   ದೂಪೆದ ನಾಲ್ ಮೂಲೆಲೆಡ್  ಒಂಜೊಂಜಿ ಇಲೆ/ನಿಲೆತ ನಾಲ್ ಗುರ್ಜಿ.ಪೂಕರೆತಂಚನೆ ಗಡಿ ಪತ್ತ್ ನಕುಲು ಕರಿದ್ ಪೋಂಡ ಇಂಚ ನಾಲ್ ಗುರ್ಜಿ ಪಾಡೊಡು.
      ನಾಲ್ ಗುರ್ಜಿಗ್ಲ ಒಂಜೊಂಜಿ ಇಲೆ.ಅವೆತ ಸುತಾಲ ಕರ್ಂಬು ಇಜ್ಜಿಂಡ ಪೀಲಿ(ಕರ್ಂಬುದಲೆಕದ) ನಡೊಂತೆರ್.ನಾಲ್ ಮೂಲೆಡ್ ರಡ್ರಡ್ಡ್ ಬಾಗ  ಮಲ್ತ್ ನ ಕುಂಬುಡ ದೀಯೆರೆ ಉಂಡು.ನಾಲ್ ಮೂಲೆಡ್ ಬಾಗ ಮಲ್ತಿ ಕುಂಬುಡೊಗು ಕೋಲ್ನಿನೆ ಕುತ್ತುದು ದೀಯೆರೆ ಉಂಡು.ನಾಲ್ ಮೂಲೆಗ್ ರಡ್ಡ್ ಔಂಡಾರೆ ಕಾಯಿನ್ ನಾಲ್ ತುಂಡು ಮಲ್ತ್ ದ್ ದೀಯೆರೆ ಉಂಡು.

       ಕರಿದ್ ಪೋಯಿನಕ್ಲೆನ ಕಟ ಗೋರುನಲ್ಪ ಪುಣ ಪೊತ್ತನಗ ಬರಿತ ಮರ ದೈಕುಲೆಗ್ ಸೂ ಪತ್ತೆರೆ ಬಲ್ಲಿ,ಮರತ ಜೀವ ಪೋಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ಅಂಚ ಮರ ದೈ ಕರೆಂಚಿಂಡ ಕುಟುಮಲ ಅಂಚನೆ ಕರೆಂಚುಗೆ.ಜೀವದ ಪಜಿ ಮರ ಪೊತ್ತ್ಂದಾಂಡ ಕುಟುಮಲ ಅಂಚನೆ ಪೊತ್ತುದು ಪೋವುಗೆ. .ಅಂಚಾದ್ ಕಾಟ ಕಟ್ಟ್ ನಗ ಮರ ದೈಕುಲು ಇಜ್ಜಂದಿ ಜಾಗೆಡ್ ಕಾಟ ಕಟ್ಟೊಂತೆರ್.ಉಂದೆತ ಅರ್ಥ ತುಳುವೆರೆನ ಮರ ದೈಕುಲ್ನ ಪಂಡ ಪ್ರಕೃತಿದ ಮಿತ್ತ ಮೋಕೆ.
ವೀಡಿಯೋ ಕೊಂಡಿ-https://youtu.be/4C-DBN5LlFI

No comments:

Post a Comment