Friday, 8 October 2021

ತುಳು ಲಿಪಿ ಕಲ್ತ್ ನೆತ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ

          ತುಳು ಲಿಪಿ ಕಲ್ತ್ ನೆತ ಪ್ರಮಾಣ ಪತ್ರ.

ಕೊರ್ನಕುಲು ನಮ್ಮ ತುಳುನಾಡ್ ಟ್ರಷ್ಟ್ ಮಂಗಳೂರು

ನಮಕ್ ಪರೀಕ್ಷೆಡ್ ನೂದೆಕ್ ನೂದು ಅಂಕ ತಿಕ್ ದ್ಂಡ್
ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಯಂ ನಾಥ್ ಮೇರೆಗ್ ನೂದೆಟ್ ಸೊಣ್ಪತ್ತೊರ್ಂಬ ಅಂಕ ತಿಕ್ ದ್ಂಡ್.
  


                  ‌‌ಪಿರಾಕ್ ದ ತುಳು ಕಾವ್ಯೊಲು


Thursday, 7 October 2021

ಮಾರ್ನೆಮಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ

                 ಮಾರ್ನೆಮಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ

 ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಕಂಡೊಡ್ದು ಕುರಲೊಯ್ಪುನಗ ಏರೆಡಲ ಕೇನೆರಿಜ್ಜಿ.ಕುರಲ್ ಕನತ್ ದ್ ಇಲ್ಲ್ ದಿಂಜಾದ್ 
ಪುದ್ವಾರುನ್ಪೆರ್.ಕೇಪು ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿನ ಸಾನದೆದುರುದ ಕಂಡೊಡು ಕುರಲೊಯ್ಪುವೆರ್.ಮಾರ್ನೆಮಿದ ನಾಲನೆ ದಿನ ಆರಾದನೆ ಪಡೆಯುನ ಕೂಶ್ಮಂಡ ದೇವಿ ದೈ ಮರೊಕ್ಲೆನ ಪಂಡ ಪ್ರಕೃತಿದ ಒರುವಾದುಲ್ಲಲ್.ಕುರಲ್ ಇಲ್ಲ್ ದಿಂಜಾದ್ ತುಪ್ಪೆಡ್ ಬಾರ್ ದಿಂಜಾವೆರ್.ಅರಿಬಾರ್ ನ್ ಲಚಿಮಿಂದ್ ತುಳುವೆರ್ ನಂಬಿನಕುಲು.ಆ ಅರಿಬಾರ್ ಉದಿಪುನಿ ಪ್ರಕೃತಿದ ಈ ಮಣ್ಣ್ ಡೇ.ಅಂಚಾದ್ ತುಳುವೆರ್ ಪ್ರಕೃತಿನ್ ಬುಡ್ದು ಇಜ್ಜೆರ್ಂದ್ ತೆರಿಯುಂಡು.

ಮಾರ್ನೆಮಿ-

          ತುಳುನಾಡ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿದ ಒಟ್ಟೊಟ್ಟುಗು, ಪರ್ಬ ಪರ್ವೊಲೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಆರಾದನೆ,ಆಚರಣೆಲೆನ್, ನಲಿಕೆಲೆದ ಮೂಲಕ ತುಳುವ ಧರ್ಮದ ಸಂಸ್ಕೃತಿನ್ ಜಗತ್ತ್ ದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಗ್ ತುಳುವೆರ್ ಎತ್ತದೆರ್.ಅವೆಟೊಂಜಿ ಅಚರಣೆ ಮಾರ್ನೆಮಿದ.ಬರ್ಸ ಕೈದಾದ್ ಕೆಯ್ ಕೊಯ್ಯೆರ ಆದ್ ಅರಿಬಾರ್ ಇಲ್ಲ ಜಾಲ್ ಗ್ ಬತ್ತ್ ದ್ ಇಲ್ಲಲ್ ಪೊಲಿ ಪೊಲ್ಸು ದಿಂಜುನ ಪೊರ್ತು. ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿದ ಬಚ್ಚೆಲರಪಯೆರೆಂದ್ ಒಂಜಾತ್ ಪುರ್ಸೋತಿಪ್ಪುನಗ ಬೇನೆಬೆಸರ್ ನ್ ಮದಪೆರೆ ಬೋಡಾದ್ ರಂಗ್ ಪಾಡ್ ದ್ ಅಕುಲು ನಲಿಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್.ಅಟ್ಟೆಮಿದಪಗ ಸಿರಿ ಕಿಸ್ನ ದೇವೆರೆ ಏಸ ಜೋಕ್ಲೆಡ ಪಾಡ್ಪಾಯೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್ಡ ಅವೆರ್ದ್ ದುಂಬೇ ಆಟಿಡ್ ಆಟಿ ಕಲೆಂಜನ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ಜಾನಪದ ನಲಿಕೆಯಾದ್  ತುಳುನಾಡೊರ್ಮೆ ಮಾರಿ ಬೀರಿ ಸಿರ್ಕ್ ಲೆನ್ ಅಕುಲು ನಂಬೊಳಿಗೆದೊರುಟು ತಟ್ಟ್ ಪಾರಾವೊಂತೆರ್.ಜಾನಪದ ನಲಿಕೆಡ್ ಕರ್ಂಗೋಲು,ಕನ್ನಿ ನಲಿಕೆ,ಸೋಣದ ಜೋಗಿ,ಮಾಯಿದ ಪುರ್ಸೆರ್,ಕಾವೇರಿ ಪುರ್ಸೆರ್ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಲಿಕೆಲು ಜನಪದತ ಶಿಷ್ಟ ಪರಂಪರೆಡ್ ನೆಗತ್ ತೋಜೊಂತ.ಮೂಲು ಮೋನೆಗ್ ರಂಗ್,ಒಲಿತಿರಿತ ತುತ್ತೈತ ತೋಜಿಂಡಲ ಸಾಮಾನ್ಯ ಏಸೊಲೆರ್ದ್ ಬೇತೆಯಾದಿತ್ತ್ಂಡ್ .ಚೌತಿದಪಗನಾ,ಮಾರ್ನೆಮಿ ಸುರಾಪುನೆಕ್ ದುಂಬಾ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಏಸ ಪಾಡೊಂತ್ ನ ತುಳುವೆರೆಡ ತಾನ್ ನಂಬಿ ದೈವ ದೇವೆರೆ ಮಿತ್ತ್ ಬಗ್ತಿದೊಟ್ಟುಗು ನಂಬೊಳಿಗೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ಅಕ್ಲೆಗ್ ಏಸ ಪಾಡುನವು ಒಂಜಿ ಪೊಕ್ಕಡೆ ಕಾಲ ಕಲೆವುನ  ಬೇಲೆಯಾದಿಜ್ಜಂದೆ ಅವ್ವೊಂಜಿ ದೇವೆರೆ ಚಾಕಿರಿಯಾದಿತ್ತ್ಂಡ್.ಪರಕೆ ಪಂಡ್ ದ್ ಏಸ ಪಾಡುನ,ಮಾರಿ ಬೀರಿ ಸಿರ್ಕ್ ಸಂಕಡ ಬನ್ನಗ ಅವೆರ್ದ್ ತನನ್ ಒರ್ತೊನೆರೆ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಏಸ ಪಾಡುನ ಪರಕೆ ಪಂಡ್ ದ್ ಏಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್.  ಏಸ ಪಾಡ್ನಗ ನರಮಾನ್ಯನ ಸೊಡ್ಡು,ಸೊರ್ಪೊನೇ ಬದಲಾವೊಂತ್ಂಡ್.  ದುಂಬು ಪೂರಾ ಮುರ್ಗೊಲೆನ ಏಸೊನೇ ಪಾಡೊಂತ್ ನ ತುಳುವೆರ್ ದೇವೆರೆ ಆರಾದನೆ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ದೇವೆರೆ ಏಸ,ದುಂಬುಗು ಬದ್ ಕ್ ದ ಸುತ್ತಮುತಲಿಗೆದ ಚಾಕಿರಿದ ಏಸ ಪಾಡೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ದೆರ್. ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ,ಸಿಮ್ಮದ ಏಸ ಪಾಡೊಂತ್ ನಕುಲು ದೇಲ್ಯೊಡು ಆ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ಸುರುಕು ದೇವಲ್ಯೊದ ಅಂಗನೊಡೇ ನಲಿತ್ ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತಿರ್ಗಾಟೊಗು ಜತ್ತೊಂತೆರ್.ಆಟದ ತಿರ್ಗಾಟಲ ದೇಲ್ಯೊರ್ದೇ .ಕೆಲವೊರ ಒರ್ಂಬ ದಿನ ಏಸ ಪಾಡೆರೆ ತೀರಂದಿನಕುಲು ಕಡೆತ ಮೂಜಿ ದಿನ ಏಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್.ಮೂಲು ಏಸ ಪಂಡ ಒಂಜಿ ರಂಗಾದಿಪ್ಪಂದೆ ಆ ರಂಗ್ ದೊಟ್ಟುಗು ಒಂಜಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಮ್ಮಂದ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ಆಟಿ ಕಲೆಂಜನ,ಕನ್ನಿನ ನಲಿಕೆ,ಚೆನ್ನು ಕುಣಿತ,ಕರ್ಂಗೋಲು ನಲಿಕೆ,ಮಾಂಕಾಳಿ ನಲಿಕೆ,ಸೋಣದ ಜೋಗಿ ಇಂಚಿಪ್ಪಿ ನಲಿಕೆಲು ಮೂಲೊಡಿತ್ತ್ ದ್ ದುಂಬುಗು ಮನೋರಂಜನೆಗಾದ್ ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಏಸೊ ಪಾಡ್ ದ್ ನಲಿಪುನ ನಲಿಕೆಲು ಸುರಾಯ. ಅಟ್ಟೆಮಿಗ್ ಕಿಸ್ನ ದೇವೆರೆ ಏಸೊ ದುಂಬುಗು ಸುರಾಂಡ್. ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ದೇವೆರೆನ ಏಸೊ,ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನರಮಾನ್ಯನ ಚಾಕಿರಿ ಬೇಲೆದ ಏಸೊ,ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಮುರ್ಗೊಲೆನ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ಊರುಕೇರಿಡ್ ತುಳುವೆರ್ ಉರ್ಕುಲ್ಲಾಸೊಡು ಸುತ್ತೊಂತೆರ್.ಮೂಲು ಮುರ್ಗೊಲೆನ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ತಾಸೆ ದೋಲುದ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಪಿಲಿಕುಲು ನಲಿಪುನಗ ನಮ್ಮ ಅಜ್ಜೆಲ ಉಂತ್ ನಲ್ತ್ ತತ್ತೊಂದಿತ್ತ್ ನವು ಸತ್ಯ. ದೈವಾರಾದನೆಡ್ ದೈವೊಲು ಬಿರು ಪಗರಿ ಪತೊಂದು  ಬೋಂಟೆ ದೇರುನವು ವಲಸಾರಿಡ್ ಆರಾದನೆದ ಒರುವಾದ್ ತೋಜಿಂಡ ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಪಿಲಿ,ಕರಡಿ,ಶಾರ್ದೂಲ,ಸಿಮ್ಮದ ಬೋಂಟೆ ಜಾನಪದ ಆಯಕಟ್ಟ್ ಡ್ ಒಂಜಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಜನಪದ ನಲಿಕೆಯಾದ್ ತೋಜುಂಡು.ನನೊಂಜಿ ಜಾನಪದ ನಲಿಕೆಡ್ ಪಿಲಿ ಪಂಜಿ ನಲಿಕೆ ತೋಜಿದ್ ಬತ್ತ್ಂಡಲ ಅವ್ಲು ಜನಪದದ ಶಿಷ್ಟ ಪರಂಪರೆ ನೆಗತ್ ತೋಜುಂಡು.ಆಂಡ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ಏಸೊಲೆಡ್ ಬೋಂಟೆದ ಒರು ಬೆಡಿ ಹಾಕುನ ಮೂಲಕ ಒಂಜಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಲೆತ ನಲಿಕೆಯಾದ್ ನೆಗತ್ ತೋಜುಂಡು.

     ಅಪಗ ಮಾರ್ನೆಮಿನ್ ನಮ ಎಂಚ ಅರ್ಥ ಮಲ್ತೊನೊಲಿ ತೂಕ.ಮಾರ್ ಪಂಡ ತುಳುವೆರೆಗ್ ತೆರಿನ ಒಂಜಿ ಉದ್ದದ ಲಪ್ಪು ಪಂಡ ಅಳತೆ.ನೇಮ  ಪಂಡ ನಿಯಮ.ಒಂಜಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದಿನೊಕುಲೆನ ಕಾಲಾದಿಡ್ ನಡಪುನ ನಡಕೆನೇ ಮಾರ್ನೆಮಿ.ನನೊಂಜಿ ಬಗೆಟ್ ಪನ್ಪುಂಡ ಮಹಾ ನವಮಿಯೇ ಮಾರ್ನೆಮಿಯಾಯಿನಿಗೆ.ತುಳುನಾಡ್ ದ ಮೂಲ ಪರ್ಬೊಲೆನ್ ಮದತ್ ನ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಪೊಸತಾದ್ ಗಟ್ಟದ ಮಿತ್ತ್ ರ್ದ್ ಜತ್ತ್ ಬತ್ತ್ ನ ಅವ್ವೇತೋ ಪರ್ಬೊಲು ಇಷ್ಟಾಯ. ಅವೆಟ್ ಮಾರ್ನೆಮಿಲಾ ಒಂಜಿ.ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ಅಪಗ ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ಸಗ್ತಿ ಆರಾದನೆ ಬರ್ಪುನ ದುಂಬು ಈ ಆಚರಣೆ ಇಜ್ಜಾಂಡ?.ಅಲಚನೆ ಮಲ್ಪೊಡಾಯಿನ ಇಚಾರ ಮಾರು ವೇಶ ಪನ್ಪಿ ಸವ್ದ ನಮ ಕೇಂದ್ ಉಪ್ಪುವ.ನಮ ಉಪ್ಪುನ ಒರುರ್ದು ರಂಗ್ ಮೋನೆಗ್ ಪಾಡ್ ದ್ ನನೊಂಜಿ ಒರುಟು ತೋಜುನೆನ್ ಏಸಂದ್ ಪನ್ಪ.ಮೂಲು ಏಸ ಕಟ್ಟುನಿಯತ್ತ್,ಏಸ ಪಾಡುನಿ.ಬೂತಾರಾದನೆಡಂಡ ಅರದಲ ಮೋನೆಗ್ ಪಾಡ್ ದ್ ಬೂತ ಕಟ್ಟುನಿ.ಅಂಚಾದ್ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಬಣ್ಣೊಲೆಗ್ ಬಾರೀ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ.ಅಂಚಾದ್ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಬಾರ್ಯಾತ್ ರಂಗ್ ರಂಗ್ ದ ಏಸೊಲೆನ್ ತೂಯೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಆಪುನಿ.ಒರಿನಂಚ ಮಾತಾ ಪರ್ಬೊಲೆಡ್ ಬಂಜಿ ಬಂಜಾರ ಉನೆರೆ ತಿನೆರೆ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಅವೆರ್ದ್ಲಾ ಎಚ್ಚಾದ್ ಕೊಸಿ ಕೊರ್ಪುನಿ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಏಸೊಲು ಪಂಡ ತಪ್ಪಾವಂದ್. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಬೋಂಟೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿರ್ದ್ ಎಂಚ ಆರಾದನಾ ಕಲೆತ ದೈವಾರಾದನೆ ಬತ್ತ್ಂಡ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿ ಮುಗಿಯೊಂದು ಬನ್ನಗ,ಅರಿಬಾರ್ ಇಲ್ಲ ಜಾಲ್ ಗ್ ಸೇರ್ನಗ ಅಕ್ಲೆ ಬೇನೆ ಬೆಸರ್ ಮಾಜಾಯೆರೆ ಒಂಜಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಲಿಕೆಯಾದ್ ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಮೋನೆಗ್ ಕೈಕ್ ತಿಕ್ಕ್ ನ ರಂಗ್ ಡ್ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ನಲಿಪುನವು ಒಂಜಿ ಆಚರಣೆಯಾದ್ ಬತ್ತ್ ದಿಪ್ಪೊಡು.ಕೊಪ್ಪರಿಗೆ ದೀಪುನಿ ಪನ್ಪುನವುಲು ಕೂಡು ಕುಟುಮ ಮಲ್ಲೆ ಇತ್ತ್ ದ್ ಪುದ್ದರುನೆರೆಗಾದಾ,ಮಲ್ಲ ಬೆನ್ನಿದಕುಲಾಂಡ ವರ್ಸ ಇಡೀ ನೆತ್ತೆರ್ ನ್ ಬೆಗರ್ ಮಲ್ತ್ ಬೆಂದಿನ  ಒಕ್ಕೆಲ್ ಸಕ್ಕೆಲ್,ಊರ್ದಕ್ಲೆಗಾದಾ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆಡ್ ನುಪ್ಪು ಬೈಪಾದ್ ಸಮರ್ದನೆ ಮಲ್ತೊಂತ್ ನ ಒರುವಾದ್ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆ ದೀಪುನ ಕಿರನ ಬತ್ತಿಪ್ಪೊಡು. ದುಂಬುಗು ದೇವೆರೆ ಆರಾದನೆ ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ನಲಿಪುನೆಕ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಿಲೆತ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರ,ಶುದ್ದಾಚಾರೊಗಾದ್ ಭಕ್ತಿ,ಬೊಕ್ಕ ಪರಕೆದ  ಇಚಾರ ಗೋಡಿದಿಪ್ಪು.ದಾಯೆ ಪಂಡ  ಗೀತೆಡ್ ದೇವೆರ್ ಪನ್ಲೆಕ ಪರಿವರ್ತನೆ ಜಗದ ನಿಯಮ.ನಮ್ಮ ಇನಿತ ಶಿಷ್ಟ ಪರಂಪರೆದ ರಂಗ ಕಲೆ ಯಕ್ಷಗಾನ ಆವಡ್,ಆರಾದನಾ ಕಲೆತ ದೈವಾರಾದನೆಯಾವಡ್ ಮೂಲೊಡ್ದು ಬಾರ್ಯಾತ್ ಬದಲಾವಣೆಯಾವೊಂದೇ ಬುಳೆದ್ ಬೈದ್ ನಿ.ಅಂಚಾದ್ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಏಸೊಲ್ಲ ಉಂದೆನ್ ಬುಡ್ದಿಜ್ಜಾಂಡ್ಂದ್ ತೆರಿಯುಂಡು..

                ‌‌‌‌ ಪ್ರಕೃತಿ ಆರಾದಕ ತುಳುವೆರ್ ಮರ,ದೈ,ಜೇರ,ನೀರ್,ಸೂ,ಮುರ್ಗೊಲೆನ್ ಪೂರ ಗೆಲ್ಪೆರಾಪುಜಿಂದಾನಗ ಅವೆಟ ಪಂಡ ಪ್ರಕೃತಿಡ ರಾಜಿ ಮಲ್ತೊಂಡೆರ್.ಪಚ್ಚೆ ಪಜಿರ್ದ ತುತ್ತೈತದ ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆನ್ ಲೋಕದ ಅಪ್ಪೆನೊರುಟು ತೂದು ನಮನ್ ಪೆದ್ದಿಯಪ್ಪೆರ್ದ್ ಮಲ್ಲ ಸ್ಥಾನ ಕೊರ್ದು ಆರಾದನೆ ಮಲ್ತಿ ಪುಣ್ಯ ಕಾಲಾದಿಯೇ ಮಾರ್ನೆಮಿ/ನವರಾತ್ರೆ. ಕೆಲವೊರ ಕಣ್ಣ್ ಗ್ ತೋಜುನಾತ್ ದೂರದವು ನಮ್ಮವುಂದು ತೆರಿನ ತುಳುವೆರ್ ಕಣ್ಣ್ ಗ್ ತೋಜಂದಿನಂಚಿದೆನ್ ದೈವೊಲಾದ್,ದೇವೆರಾದ್ ಮಾಯೆದ ಒರುಟು ಮಾನಿತೊಂಡೆರ್.  ತುಳುವ ಧರ್ಮೊಡು,ತುಳುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಆರಾದನೆದ,ನಂಬೊಳಿಗೆದ ಅಚರಣೆಲೆಡ್ ಒವ್ವೇ ಒಂಜಿ ಸಗ್ತಿನ್ ಅಂದ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ (ಇತ್ತೆದ ಪುದರ್ಡ್ ಪನ್ಪುಂಡ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಮಲ್ತ್ ದ್) ನಂಬಿಯೆರ್ಡ ಅವೆನ್ ಪೊತ್ತವುನ,ನೀರ್ಡ್ ಮುರ್ಕಾದ್ ಬುಡ್ಪುನ ಕಿರಮೊನೇ ತುಳುನಾಡ್ ಡ್ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.ಆಪುನೆನ್ ಮಾತ್ರ ನಂಬೊಂತೆರ್.ಇನಿ ನಮ ಮಾತ ಪೊಸತಾದ್ ನಮ್ಮಡೆ ಬೈದ್ ನೆತ ಪಿರವು ಪೋದು ನಮ್ಮ ತುಳುವ ಧರ್ಮದ ಆಚರಣೆಲೆನ್ ಮದತ್ ದೇ ಬುಡ್ತ.ಜೀವ ಕೊರ್ದು ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ದ್ ನ ಅಪ್ಪೆಗೇ ಬಾಲೆದ ಜೂವೊನು ಕೇನುನ ಅದಿಕಾರ ಇಜ್ಜಿ.ಜೀವ ಕೊರ್ನ ಪ್ರಕೃತಿಗ್ ಮಾತ್ರ ಜೀವ ದೆತೊನೆರೆ ಸಾದ್ಯ. ಮಣ್ಣ್ ಗ್ ಅಪ್ಪೆನ ಬಿಲೆ ಕೊರ್ನ ತುಳುವೆರ್ ಆ ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆನ ಮಟ್ಟೆಲ್ ಡ್ ಉದಿತ್ ನ ಅರಿಬಾರ್ ಬುಳೆಸೆಲೆಕ್ ಲಚಿಮಿನ ಸ್ಥಾನ ಕೊರಿಯೆರ್. ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆ ಮದಿಮಲಾನಗ,ಪೊಸ ಪುಟ್ಟುಗು ತಯಾರಾಯಲ್ಂದ್ ನನ್ನೆರಿ ಬಲಸ್ ದ್(ಬಂಜಿನ ಪೊಣ್ಣು ಪೋದು ಪೊಂಜೊವಾನಗ ಪೊಣ್ಣಗ್ ಬಜಿಲ್ ಬಲಸ್ಲೆಕ) ಕೆಡ್ಡಸ ಮಲ್ತೆರ್.ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆನ್ ಅಪ್ಪೆನ ಸಗ್ತಿದ ಒರುವಾದ್ ತೂಯೆರ್.ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆನ್ ಬುಡ್ದು ತುಳುವೆರಿಜ್ಜೆರ್.ದೈವ ದೇವೆರೆನ್  ಬುಡ್ದು ತುಳುವೆರಿಜ್ಜೆರ್.ಅಂಚಾದ್ ತುಳುವೆರೆ ಪ್ರತಿಯೊಂಜಿ ಪರ್ಬ ಪರ್ವೊಲೆನೊಟ್ಟುಗು ಬೂಮ್ಯಪ್ಪೆನ,ಅರಿಬಾರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಸ್ಕಾರದೊರುಟು ಗೋಡಿದುಂಡು. ಒರ್ಂಬ ಪನ್ಪುನೆಕ್ ಬಾರೀ ಮಹತ್ವ ಉಂಡು.ನವ ಗ್ರಹೊಲುಲ್ಲ.ಒರುಂಬ ರಸೊಕುಲು ನರಮಾನ್ಯನ ಬದ್ ಕ್ ಡ್ ಸೇರಿಗೆಯಾದುಂಡು.  ಅಪ್ಪೆ ಬಾಲೆನ್ ಒರ್ಂಬ ತಿಂಗೊಲು ಬಂಜಿಡ್ ದೀವೊಂದು ಬೊಕ್ಕ ಬಾಲೆಗ್ ಜನ್ಮ ಕೊರ್ಪಲ್.ಅಪಗ ಉಪ್ಪುನಿ ಸಂತೋಸುದ ಏಲ್ಯ ಗಳಿಗೆ.ಅಂಚನೇ ಒರ್ಂಬ ದಿನ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ನಲಿಪುನ ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಸಂತೋಸು ದಿಂಜಿದುಪ್ಪುಂಡು.ಪಿಲಿ ಏಸ ತೂದು ಬುಲಿತೊಂದು ಬಲಿಪುನ ಜೋಕುಲು,ತಾಸೆದ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಅಲ್ಕ್ ದ್ ನಿದ್ರೆರ್ದ್ ಲಕ್ಕುನ ಜೋಕುಲು ಮೂಲು ಸಂತೋಸು ದಿಂಜಿದುಪ್ಪುಂಡು..ಆಂಡ ಪುರಾಣದ ರಕ್ಕಸೆರೆನ್ ಕೆರ್ನ ಕತೆ ಎಂಚ ಇಡೆ  ಸೇರೊಂಡ್ಂದ್ ಅರ್ಥ ಅಪುಜಿ.ಒರ್ಂಬ ಇರ್ಲ್,ಒಂಜಿ ಪಗೆಲ್  ಪಂಡ ನವರಾತ್ರೆ ಮುಗಿದ್ ದಸರಾ ಕರಿದ್ ಪರ್ಬೊರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ದೈವಾರಾದನೆದ ಚಾಕಿರಿ ಸುರಾಪುಂಡು.ದುಂಬು ದೈವೊಲೆಗ್ ಪದಿನಾಜಿ ಕಟ್ಲೆಡ್ ಒಂಜಿ ಕಟ್ಲೆ ಪಿರಕಾರ ಪರ್ಬೊ ಬಲಸೊಂತೆರ್ಡ ಇತ್ತೆ ನವರಾತ್ರೆಗ್ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿನ್ ದುರ್ಗಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ಮಲ್ತ್ ನ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿ ಸಾನೊಲೆಡ್ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿನ ಮುಗೊಕು ಮಾರ್ನೆಮಿ/ನವರಾತ್ರೆ ಪೂಜೆ,ಕುಂಕುಮಾರ್ಚನೆ,ಪೂತ ಪೂಜೆ,ಕರ್ಪೂರಾರತಿ ಸುರಾತ್ಂಡ್.ದೈವೊಲು ಪೂರ ಪೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಡ್ ದೇವಿಲಾವೊಂದುಲ್ಲ.ಇನಿ ರಾಜಂದೈವೊಲೆಗ್ ಕಟ್ಟುಕುಲ್ಲಾ ದೈವೊಲೆಗ್ ನವರಾತ್ರಿ ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ದೆರ್.ದೈವಾರಾದನೆ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪೊಡು ಒರಿಪುನವ್ಲು ಉಂದು ಎಡ್ಡೆ ಬುಲೆಚಿಲತ್ತ್.ದೈವೊಲೆನ್ ದೈವೊಲಾದೇ ತೂಕ.ದೇವೆರೆನ್ ದೇವೆರಾದ್ ತೂಕ.ದೈವೊಲೆನ್ ಪುದರ್ ಬದಲ್ತ್ ದ್ ದೇವೆರ್ ಮಲ್ತಿಲೆಕ ದೇವೆರಗ್ ದೈವೊಲೆ ಪುದರ್ ದೀಂಡ ಬುಡುವೆರ,ಅಲಚನೆ ಮಲ್ಪೊಡು.

   ಮಾರ್ನೆಮಿದಪಗ ಬೋಂಟೆದ ಆ ದಿನೊಕ್ಲೆನ್ ನೇರ್ಪು ಮಲ್ಪುನ  ವಿಚಾರ ಕಣ್ಣ್ ಗ್ ತೋಜುಂಡು.ಆನಿದ ದಿನಮಾನೊಡು ಬುಲೆಸೆಲೆನ್,ಕಂಜಿ ಕೈಕಂಜಿಲೆನ್ ಒರಿಪೆರೆ ಬೋಂಟೆ ದೇರೊಂತೆರ್ಡ ಅವೆನ್ ನೆನವರಿಕೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಇನಿ ಪಿಲಿತ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆಡ್ ಬೆಡಿ ಪತೊಂದು ಬೋಂಟೆ ದೇರುನವು ಒಂಜಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಲೆಯಾದ್ ತೋಜುಂಡು.ಅಪ್ಪೆ ಪಿಲಿ ಕಿನ್ನಿಲೆಗ್ ಮಿರೆ ಕೊರ್ಪುನ,ಮಲ್ಲ ಪಿಲಿಕುಲು ಲಾಗ್ಯುನ,ಅಪ್ಪೆ ಪಿಲಿ ಜೋಕ್ಲೆನ್ ಅರಂಟ್ ದ್ ಪತ್ತುನ ನಲಿಕೆದ ಕೊಡಿಕಡೆ ತೋಜುಂಡು.ಮೂಲು ಒರಿ ಹಾಸಿಗಾರೆ,ಜನೊಕ್ಲೆನ ಮನಸ್ ನ್ ಆಯನಂಚಿ ಒಯ್ತೊನುವೆ.ಕಡೆಕ್ ಬೆಡಿ ಬುಡ್ಪುನಡೆ ಪಿಲಿನಲಿಕೆ ಉಂತುಂಡು.ದುಂಬು ಪೂರ ಇಲ್ಲ ಬಾಕಿಲ್ ಗ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಬತ್ತ್ಂಡ ಪೂರ ಜೋಕುಲು ಕಬ್ಬುದು ಕಂಡಿಡೆ ಎಕ್ಕಲೊಂತಡ ಅಪ್ಪೆಡಿಕುಲು ಪೋಡ್ತ್ ದ್ ಇಲ್ಲ್ ದ ಬಾಕಿಲೇ ದೆತ್ತೊಂದಿಜ್ಜಾಂಡ್.ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಮಾಮಲ್ಲ ಏಸ ಪಂಡ ಪಿಲಿ ಏಸ.ಪಿಲಿ,ಕರೊಡಿ,ಸಿಮ್ಮದ ಏಸ ಪಾಡೊಂದು ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಗ್ ಬರೊಂತ್ ನಕುಲು ಇನಿ ತೂಯೆರೆ ಇಜ್ಜೆರ್.ದುಂಬುದ ಬಡಪೊತ್ತುದ ಕಾಲೊಡು ತನ್ನ ಬೇಲೆ ಬುಡ್ದು ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ಅವೆಟ್ ತನ್ನ ಸೇಜಿಪಾಲ್ ದೀವೊಂದು ಒರಿನೆನ್ ದೇಲ್ಯೊಗು ಪರಕೆ ಪಾಡೊಂತೆರ್.ಮುರ್ಗೊಲೆನ ಏಸದಲೆಕ ದೇಬೆರೆ ಏಸ,ನಾರದೆರೆ ಏಸ,ಜಕ್ಕ ಮದೀನ,ಎರು ದೇರುನ,ಬಾಡಾಯಿ ಕೇನುನ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಅವ್ವೇತೋ ಏಸೊಲು ದುಂಬು ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕೊಂತ.ಸಾಲೆಗ್ ಆ ಪೊರ್ತುಗು ರಜೆ ಉಪ್ಪುನೆರ್ದಾದ್ ಜೋಕ್ಲು ಪೂರ ಏಸದ ಪಿರವು ಊರೂರು ಸುತ್ತೊಂತ.ಇನಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲ್ಲಾ ಇಜ್ಜಿ,ಏಸ ಪಾಡುನಕ್ಲೆ ಪಿರವು ಪೋಪುನ ಜೋಕುಲ್ಲಾ ಇಜ್ಜ.ಪರಕೆದ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲು ದೇಲ್ಯದ ತುದೆಟಾ,ಕೆದುಟಾ ಮೀದ್ ದೇಬೆರೆಗ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪಾದ್ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ಊರೂರು ಪೋದು ಒರ್ಂಬ ದಿನ ಕರಿದ್ ಪತ್ತನೇ ದಿನೊತಾನಿ ದೇಲ್ಯೊಗು ಪೋದು ಏಸ ದೆತ್ತೊಂತೆರ್.ಕೊರಗ ಏಸೊನು ಪರಕೆಗಾದ್ ನಮ್ಮ ಊರುದ ಒರಿ ಬಾರೀ ಪಿರಯದ ಮೂರ್ತೆ ಮನ್ಪುನಾರ್ ಪಾಡ್ ದ್ ಪರಕೆನ್ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲರ್ದ್ ಕೊರಕೋಡುಗು ಕೊನೊದು ಪಾಡೊಂತೆರ್.ದುಂಬು ಪೂರ ದೇವೆರೆ ಏಸ,ಕೊರಗೇಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್ಡ ಜಾತಿದ ಒರು ಪಂಡದ್ ಅವೆನ್ ಉಂತಯೆರ್.ಕೆಲವೊರ ದೇವೆರೆ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ಮೂಂಕು ಮುಟ್ಟ ಪರ್ನಕುಲು ಸಾದಿಡ್ ಬೂರ್ನಗ ಅವೆನ್ಲ ಉಂತಾದೆರ್.ಇನಿ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ರಕ್ಕಸೆರೆ ಏಸೊಲು ಜಾಸ್ತಿ ತೂವೆರೆ ತಿಕ್ಕುವ.ಅಂಚನೆ ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಮೋನೆಗ್ ಬೊಂಬೆದ ಮೋನೆ ದೀದ್ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತ್ ದ್ ನಲ್ತೊಂದುಲ್ಲೆರ್.ಕೆಲವೊರ ದಾದ ಏಸಂದ್ ಪಾಡ್ನಾಯಗ್ಲ ತೆರಿಯಂದಿನಾತ್ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಏಸ ಪಾಡುನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಳಾದ್ ಪೋತ್ಂಡ್.ಇನಿ ಪಿಲಿತೇಸ ಪೇಂಟೆಲೆಡ್ ಮಾತ್ರ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ವ.ಅಂಚನೆ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡ್ನಕುಲು ಪಾಪದಕ್ಲೆ ಇಲ್ಲಡೆ ಬರ್ಪುನ್ಲಾ ಇಜ್ಜೆರ್.ಒಂಜಿಲ್ಲಡೆ ಬತ್ತ್ಂಡ ಐನ್ಸಾರೊರ್ದು ಕಮ್ಮಿ ದೀಪುಲೆಕಲಾ ಇಜ್ಜಿ.ಅಡೆಗೆತ್ತ್ ದ್ಂಡ್ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಪಿಲಿ ಏಸದ ಗೊಬ್ಬು.ಮಾತ ಜಾತಿ ಧರ್ಮದ ತುಳುವೆರ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಗೊಬ್ಬವುನತ್ತಂದೆ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲ್ಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್.ಒಂಜಿ ಗಾದೆದ ಪಿರಕಾರ ಇನಿ ಪಿಲಿತುಡಲ್ ದ. ಪೆತ್ತದ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ಬದುಕುನಕುಲ್ಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್.ಅಂಚಿನಕುಲೆನ್ ತೂದು ದಾನೆ ಙಲಾ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಏಸ ಮುಗಿದ್ ಜಾಂದ್ ಲ ಕೇನುವೆರ್.

ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ- 

         ನವರಾತ್ರೆ ಪಂಡ ಮಾರ್ನೆಮಿದಪಗ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಏಸ ಪಾಡ್ ದ್ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಗ್ ಬರ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಕಿರಮೊ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ಏಸ ತೂಂಡ ದೋಸ ಕಳೆಯು ಪನ್ಪಿ ಒಂಜಿ ನಂಬೊಳಿಗೆಲ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ದುಂಬು ಮಾರ್ನೆಮಿಗ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್ಡ ಒಡಿಪುಡು ಅಟ್ಟೆಮಿದಪಗ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ನಲಿಪುವೆರ್.ಅವೊಂಜಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚೌಕಟ್ಟ್ ದ ಸಂಭ್ರಮ.ತುಳುನಾಡ ಪಿಲಿ ಪಂಜಿ ನಲಿಕೆರ್ದ್ ಭಿನ್ನವಾಯಿನವು ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ. ಅವೊಂಜಿ ತುಳುನಾಡ ಪುಗಾರ್ತೆದ ನಲಿಕೆ .ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ..ಕನ್ನಡೊಡು ಹುಲಿವೇಶ,ಮಲೆಯಾಲೊಡು ಪುಳಿಕಳಿ,ಒಡಿಶಾಡ್ ಬಾಗ್ ನಾಚ್ ಪನ್ಪೆರ್.ಪಿಲಿನಲಿಕೆನ್ ದ್ರಾವಿಡೆರ್ ಪುಲಿಯಾಟ್ಟಂ ಪನೊಂತೆರ್.ಮೊಹರಂದಪಗಲ ಪಿಲಿ ವೇಸ ಪಾಡುವೆರ್.ಕದಿರೆಡ್ ಅಟ್ಟೆಮಿದಪಗ ಪಿಲಿ ನನಲಿಕೆ ತೂವೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು.ಬೋಂಟೆ ದೇರುನ ಒರುವಾದ್ ನಮಕಿನಿ ಪಿಲಿ ಏಸದ ಒರು ತಿಕ್ಕುಂಡು.ತುಳುನಾಡ ಎಚ್ಚಿನ ಅರಸುಲು ಜೈನರಸುಲಾಯಿನೆರ್ದಾತ್ರ ಅಕುಲು ಬೋಂಟೆ ದೇರೊಂತೆರ್  ವಿನಃ ಪಿಲಿಪಂಜಿ ಹಾಕೊಂದಿಜ್ಜಾಂಡ್.ದೇರೊಂತೆರ್ ಪಂಡ ಕಾಡ್ ಡ್ದ್ ದೂರ ದೇರೊಂತೆರ್.ಅಂಚಾದ್ ಕೆಡ್ಡಸದ ಬೋಂಟೆ ದೇರುನಿ ಪನ್ಪ.ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ತುಳುನಾಡ್ ಡ್ ಒರಿ ನಲ್ಪ ಪಿಲಿನ್ ಕೆರ್ಯೆಡ ಆಯಗ್ ಪಿಲಿ ಮದಿಮೆ ಮಲ್ತೊಂತೆರ್.ಆಯಗ್ ಮದಿಮಯನ ಐತ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಸೈದ್ ನ ಪಿಲಿಕ್ ಮದಿಮಾಲೆ ಐತ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಪಿಲಿನ್ ತುಂಬೊಂದು ಮೆರವಣಿಗೆ ಮಲ್ತೊಂತೆರ್.ಸಾರೊರ್ದ್ ಮಿತ್ತ್ ಪಿಲಿ ಕೆರ್ನಕುಲ್ಲ ಇತ್ತೆರ್ ಗೆ.ಮೆರವಣಿಗೆ ಪೋಪುನಪಗ ಕೊಸಿಟ್ ಮಾತೆರ್ಲ ನಲ್ತೊಂತೆರ್.ಆಂಡ ಏಸ ಪಾಡುನ ಕಿರಮ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.ಸಂಭ್ರಮ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ವೈದಿಕೆರೊಟ್ಟುಗು ಶಕ್ತಿ ಆರಾಧನೆ ಬತ್ತ್ಂಡ್.ಶಕ್ತಿ ಪಂಡ ದುರ್ಗೆ.ಆಲ್ ಪಿಲಿತ ಮೇಲ್ಡ್ ಕುಲ್ದಿಪ್ವಲ್.ದುರ್ಗೆ ಬೇತೆ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ಬೇತೆ.ದುರ್ಗೆ ಬೊಕ್ಕ ಪರಮೇಶ್ವರಿನ್ ಸೇರಾದ್ ದುರ್ಗಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ಮಲ್ತ್ಂಡಲ ಶಕ್ತಿ ಆರಾದನೆದ ದುರ್ಗೆ,ಶೈವಾರಾಧನೆದ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಬೊಡೆದಿ ಪರಮೇಶ್ವರಿಗ್ಲಾ ಸಮ್ಮಂದ ಇಜ್ಜಿ.ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪುನಕುಲು ಕಡೆಕ್ "ಕ್ಷಮ್ಯತಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ" ಪನ್ಪುನವ್ಲು ಅಕ್ಲೆಗ್ ತಪ್ಪಾಯಿನ ತೆರಿದ್ಂಡ್.ನವರಾತ್ರೆದ ಕಡೆತ ದಿನ ಒಂಜಿ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆಯಾದ್ ದೇವಿನ ವಾಹನ ಪಿಲಿತ ಏಸ ಪಾಡ್ದ್ ನಲಿಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್.ಮೂಲು ಸುದ್ದಾಚಾರದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚೌಕಟ್ಟ್  ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ಏಸೊಗು ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್. ದುಂಬು ಪರೆಂಗಿಲು ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಕೋವಿ ಬೆಡಿ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಂಜಿ ಹಾಕುನ,ಪಿಲಿ ಹಾಕುನ ಕಿರಮ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ತಾಸೆದ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಊರುದ ಪಿಲಿಕುಲು ನಲಿಪುನಗ ತೂಪಿನಕ್ಲೆನ ಮೈ ಕೊಕ್ಕೇರುಂಡು.ದುಂಬುದ ಕಾಲೊಡು ದೇವಾಡಿಗೆರ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡೊಂತಿನಿಗೆ.ಬೊಕ್ಕ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತ ಜಾತಿ ಮತ ಧರ್ಮದಕುಲ್ಲಾ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತ್ ದ್ ತುಳುನಾಡ ಪಿಲಿನಲಿಕೆ ಜಗತ್ತ್ ದ ಮಾತಾ ತಿಕ್ ಡ್,ಮಾತಾ ರಂಗ್ ಲೇಸ್ ಚಾವಡಿಲೆಡ್,ಮೆರವಣಿಗೆಲೆಡ್,ಟಿ.ವಿ.ಲೆನ ರಂಗ್ ಚಾವಡಿಲೆಡ್ ಮಾನಾದಿಗೆ ಪಡೆತ್ಂಡ್.ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಅವ್ವೊಂಜಿ ನಲಿಕೆ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತ್.ಅವೆತ ಪಿರವೊಂಜಿ ತುಳುವೆರೆ ಕಷ್ಟಕಾಲದ ಬೇನೆ ಬೆಸರ್ಪುಂಡು.ದುಂಬು ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ಕೈಕಾರ್ ಬರಂದೆ ಉಪ್ಪುನಗ ಅಕ್ಲೆ ಅಪ್ಪೆ ಅಮ್ಮೆ ಮಂಗಳಾ ದೇವಿಗ್ ಪರಕೆ ಪನೊಂತೆರ್.ಅಲೆನ ಕಾರ ಮುದೆಲ್ ಗ್ ಬಾಲೆನ್ ಕನತ್ ದ್ ಅಲೆನ ಮಟ್ಟೆಲ್ ಗ್ ಪಾಡ್ದ್, ಅಪ್ಪೇ ಎನ್ನ ಬಾಲೆ ಲಕ್ಕ್ ದ್ ಉಂತುದು ನಡಪುಲೆಕಾಂಡ  ಪಿಲಿ ಏಸ ಬಾಲೆಗ್ ಪಾಡ್ಪಾದ್ ನಿನ್ನ ನಡೆಟ್ ಕರತಡಿತ ಕರಿ ಮುಟ್ಟಾದ್,ಸೇಡಿದ ಬರವು ಬರೆದ್,ಡಬ್ಬೆ ಬೊಟ್ಟುದು,ತಾಸೆ ಬೊಟ್ಟುದು ಪಿಲಿ ನಲಿಪಾವೆಂದ್ ಕಣನೀರ್ ಪಾಡ್ ದ್ ಪರಕೆ ಪನೊಂತೆರ್.ಪಂಡಿನ ಪರಕೆಗ್ ಒಲಿದ್ ಬತ್ತ್ ನ ಅಪ್ಪೆ ಬಾಲೆದ ಕೈಕಾರ್ ಗ್ ಸುಖ ಕೊರ್ದು ಪರಕೆ ಪಂಡಿ ಅಪ್ಪೆ ಬಾಲೆನ್ ಅಂಗನೊಡು ನಲಿಪಾಯಿನ ಕಾಲೊಡ್ದಿಂಚಿ ತುಳುನಾಡ್ ಡ್ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಸುರು ಆದ್ ತುಳುವೆರೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಭಾಗವಾದ್ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ತೋಜೊಂದುಂಡು.ತುಳು ನೆಲತ ಮೂಲೊಡು ಉಪ್ಪರಿಗೆಡಿತ್ತಿ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆ ದಿಕ್ಕೆಲೆರ್ನಗ ಸಿರ್ಕ್ ಕಳೆಯೆರೆ ಕರತಡಿತ ಕರಿ ಪೂಜಿದ್ ಪಿಲಿ ಏಸಂದ್ ತುಳುವೆ ನಲಿಪೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. ಪಿಲಿ ಏರ್ದಿ ಮಾದೇವನ ಗುರ್ಕಾರ್ದಿ ಮಾದೇವಿ ತುಳುನಾಡೊರ್ಮೆ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಪೂಜೆ ಕಯಕೊನೊಂದುಲ್ಲಲ್.ದೈವೊಲೆಡ್ ಕೊಡಮಂದಾಯಗ್ ಪಿಲಿ ಬಂಡಿ ಎರ್ದ್ ನೇಮ ಇತ್ತ್ಂಡಲ ಜಯನ ಅರಸೊಳಿಗೆಡ್ ಪಿಲಿತ ಬದಲ್ ಅಡೆಗ್ ಅರಸೊಳಿಗೆದ ಒರುವಾಯಿ ಕುದುರೆದ ಒರು ಕನದೆರ್.ಇನಿ ಅಡೆಗ್ ಪಿಲಿತ ಮೆಯ್ತ ರಂಗುಲು ಬೈದ.ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಚ್ಚಿನ ಜಾಗೆಲೆಡ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುವೆರ್.ಕೇರಳದ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲು ಬಂಜಿ,ತಿಗಲೆ,ಬೆರಿ,ಪುಗೆಲ್ ಡ್ ಪಿಲಿತ ಮೋನೆ ಬುಡ್ಪಾಯೆರ್ಡ ಮಲ್ಲ ಬಂಜಿದ ತುಳುವೆರ್ ಬಂಜಿಡ್,ತಿಗಲೆಡ್ ಪಿಲಿತ ಒರು ಬುಡ್ಪಾದ್ ಅವೆಟ್ಲಾ ಕುಸೆಲ್ದ ಗೊಬ್ಬು ತೋಜಾವೆರ್.ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ಜನಪದ ನಲಿಕೆದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಯಾಮೊಡು ತೋಜಿಂಡ ಆರಾದನಾ ನಿಲೆತ ದೈವಾರಾದನೆಡ್ ಪಿಲಿಬೂತೊಗು  ಪಿಲಿ ಕೋಲ ನಡಪುಂಡು.ಪಿಲ್ಚಂಡಿಗ್ ನೇಮ ನಡಪುಂಡು.ದೈವಾರಾದನೆಡ್ ಏತೋ ಸಾನೊಲೆಡ್ ಪಿಲಿ ಬಂಡಿ ಇತ್ತ್ ದೈವೊಲು ಪಿಲಿತ ಬಂಡಿಡ್ ಕುಲ್ಲುದು ವಲಸಾರಿ ಪೋಪ.ಮೂಲು ಪಿಲಿತ ಆಕ್ರಮಣೊರ್ದು   ನಮನ್ ದೈವೊಲು ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪುವನ್ಪಿ ನಂಬೊಳಿಗಡ್ ದೈವೊಲೆಗ್ ಪಿಲಿ ಬಂಡಿ ದುಂಬುದ ಪೆರಿಯಾಕ್ಲು ಕೊರ್ದಿಪ್ಪೆರ್. ನವರಾತ್ರೆಗ್ ಪಿಲಿತ ಏಸ ಪಾಡೊಡಂಡ ಚೌತಿಗಾ,ನವರಾತ್ರೆಗಾ ಇನಕಗ್ ಸುತ್ತೆ ದೀದ್ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಲ್ಪುನ ಕಿರಮ ಉಂಡು.ಎಲ್ಯ ಜೋಕುಲು ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಿಂದಾಂಡ ರಡ್ಡ್ ವಾರದಾತಾಂಡಲಾ ಮಲ್ಲಕ್ಲೆಡ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಕಲ್ಪೊಡಾಪುಂಡು.ದೊಂಬು ಬರ್ಸ ಚಳಿಕ್ ಕಾಲಿ ಮೈಟ್ ಬಣ್ಣದ ಉರಿ ತಾಂಗೊನೆರೆ ತೀರ್ನ ಜವನೆರ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್.ಪದಿನೆಣ್ಮೊರ್ದು ಇರ್ವತ್ತೆಣ್ಮ ಪಿರಯದ ಉಲಯಿದ ಜವನೆರ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡೊಂತೆರ್.ಕೆಲವೆರ್ ಪರಕೆಗ್ ಒಂಜಿ ದಿನನಾ,ಮೂಜಿ ದಿನನಾ ಪಿಲಿತ ಏಸ ಪಾಡುವೆರ್.ಅಕುಲು.ಬೆಳಗಾವಿ ಬೈಲ ಹೊಂಗಲೊಡು ಪಿಲಿತ ಕಿನ್ನಿದ ಏಸ ಪಾಡ್ವೆರ್.ಗಟ್ಟದ ಮಿತ್ತ್ ಮಹರಂ,ಬಾಬಯ್ಯನ ಪರ್ಬದಪಗಲ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡ್ವೆರ್.ಅಲ್ತಕ್ಲೆಗ್ ಅವೊಂಜಿ ಜನಪದ ಕಲೆಯಾಂಡ ತುಳುವೆರೆಗ್ ಅವು ಆಣ ಕಲೆ.,ಶಿಷ್ಟ ಜನಪದ ಆರಾದನಾ ಕಲೆ.ಪಿಲಿಟ್ ಬೊಲ್ದು,ಮಂಜಲ್ ರಂಗ್ ದ ಪಿಲಿಂದ್ ರಡ್ಡ್ ನಮುನೆ ಉಂಡು.ಬಂಟಾಲದಂಚಿ ಕಪ್ಪು ರಂಗ್ ದ ಪಿಲಿತ ಕಿನ್ನಿದ ಏಸೊಲು ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕುವ.ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆದ ಪಜ್ಜೆ ಪಾಡುನ ಕಿರಮದ ಆಧಾರೊಡು ಒಂಜಿ ಪೌಲ,ರಡ್ಡ್ ಪೌಲ,ಎಣ್ಮ ಪೌಲಂದ್ ವಿಭಾಗ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಉಂತುದು ನಲಿಪುನ,ಕುಲ್ಲುದು ನಲಿಪುನ,ಮೊರಂಪುಡು ನಲಿಪುನ,ಪುಗೆಲೇರ್ದ್ ನಲಿಪುನ ಇಂಚಿ ೨೦ರ್ದು ಮಿತ್ತ್ ಗೊಬ್ಬುಲು ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆಡುಂಡು.ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತ್ ದ್ ನಲಿತೊಂತ್ ನ ಪಿಲಿಕುಲು ಲೇಸ್ ದ ಚಾವಡಿಡ್,ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ಪೂರ ತೂವೆರೆ ತಿಕ್ಕುವ.

          ಪಿಲಿ ಏಸೊ ಪಾಡುನಕುಲು ಏಸ ಪಾಡುನ ಮೂಜಿ ದಿನ ದುಂಬಾಂಡಲ ಮದುಮಾಸ ಬುಡೊಡು.ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನ ದುಂಬು  ಪಿಲಿತ ಮಂಡೆಗ್,ತಾಸೆಗ್ ದೇವೆರೆ ಲೋಬಾನ ತೋಜಾಯೆರೆ ಉಂಡು.ಉಂದೆನ್ ಊದು ಪಾಡುನಿ ಪನ್ಪೆರ್.ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಏಸ ಪಾಡುನೆಕ್ ದುಂಬೇ ತಾಸೆದ ಪೆಟ್ಟ್ ಗ್ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಏಸ ಪಾಡುನ ದುಂಬು ನಂಬಿ ದೈವೊಗು ಈಡ್ ಕಟ್ಟುನ ಕಿರಮಲ ಉಂಡು. ಪಿಲಿ ಏಸದ ಮಲ್ಲ ತಂಡ ಆಂಡ ಪತ್ತ್ ಜನೊರ್ದು ಮಿತ್ತಿಪ್ಪುವೆರ್.ಪತ್ತ್,ಪದ್ರಾಡ್ ಜನ ಇಡೀ ಇರ್ಲ್ ಬಣ್ಣ ಪಾಡುವೆರ್.ಒರಿಯಗ್ ಬಣ್ಣ ಪಾಡೆರೆ ಸುಮಾರ್ ಮೂಜಿ ಗಂಟೆ ಪೊರ್ತು ತಾಗುಂಡು.ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲು ಬಣ್ಣ ಪಾಡುನ ದುಂಬು ಮೈತ ರೋಮ ಪೂರ ಗೀಸುವೆರ್.ಬಣ್ಣ ಪಾಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಸಂಪುಗಾದ್ ಮುಂಡಿದ ಇರೆಟ್ ಜೆಪುಡಾವೆರ್.ದುಂಬು ಮಾರ್ನೆಮಿ ಮುಗಿನೇಟ ಮೇಲ್ದ ರಂಗ್ ಪೋಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿಂದ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಣ್ಣ ಪಾಡ್ನಗ ಕೋರಿ ತೆತ್ತಿದ ಬೊಲ್ದುದ ನೀರ್ ನ್ ಪಾಡೊಂತೆರ್.ಇನಿ ಅಡೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಣ್ಣ ಬೈದ್ಂಡ್.ಅವು ಬೇಗ ಪೋಪುಂಡು.ಇತ್ತೆ ಪಿಲಿ ಏಸೊಗು ಕೆಂಪು ಬಿರಾಯಿನ ಮಂಜೊಲು ಎಣ್ಣೆದಂಸದ(ಆಯಿಲ್ ಪೈಂಟ್) ರಂಗ್ ನ್ ಇಡೀ ಸರ್ರೊಗು ಪೂಜುವೆರ್.ಜೋಕ್ಲೆಗ್ ನೀರ್ ದ ರಂಗ್(ವಾಟರ್ ಪೈಂಟ್) ಮೇಲ್ ಗ್ ಪೂಜುವೆರ್.ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕುಲು ಎಡೇನ ತೆರಿನ ಕಲಾವಿದಡ ಮೇಲ್ ಗ್ ಪಿಲಿತ ಮೈತೊರುತ ರಂಗ್ ಪಾಡ್ಪಾವೆರ್.ರಂಗ್ ಪಾಡಿ ಬೊಕ್ಕ ಏಸ ಪಾಡ್ನಾಯಗ್ ದಿಟ್ಟಿ ಆಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿಂದ್ ರಟ್ಟೆಗ್ ಕಪ್ಪು ನೂಲು,ಲಿಂಬೆ ಕಟ್ಟುವೆರ್.ಏಸ ಪಾಡುನಾಯೆ ಚಡ್ಡಿ/ಕಾಚೆಡಿತ್ತ್ ದ್‌ ತರೆಕ್ ಇಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪಾಡ್ನ ಟೊಪ್ಪಿ ಪಾಡ್ದುಪ್ಪುವೆ.ಅಪ್ಪೆ ಪಿಲಿಕ್ ಮಾತ್ರ ಮಲ್ಲ ಮಂಡೆ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಟೊಪ್ಪಿಗ್ ರಟ್ಟ್ ಡ್ ಅಂಚಿಂಚಿ ರಡ್ಡ್ ಕೆಬಿ ಮಲ್ತುಪ್ಪುವೆರ್.ಕೆಲವೆರ್ ತರೆಕ್ ಪಿಲಿತ ಕೆಬಿತ ಒರು ಕಟ್ಟ್ ದುಪ್ಪುವೆರ್.ಮಂಜಲ್ ರಂಗ್ ದ ಮಿತ್ತ್ ಮಂಜಲ್ ಕಪ್ಪು ಸೇರ್ದಿನ ಪಿಲಿತ ಮೈತ ಚರ್ಮದ ಗೀರ್ ತೋಜುಲೆಕ ಗೀಟ್ ಪಾಡುವೆರ್.ಙ ಕೆಲವೆರ್ ರಟ್ಟ್ ಡ್ ಪಿಲಿತ ಮೋನೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ ತರೆಕ್ ಪಾಡೊನುವೆರ್.ಕೈತ ಬಿರೆಲ್ಲೆಗ್ ಉದ್ದದ ಪಿಲಿತ ಉಗುರುನು ತಿಕ್ಕಾದ್ ನಲಿಪುನ ಪಿಲಿ ಏಸದಕುಲ್ಲಾ ಇತ್ತೆರ್.ಉದಾರ್ಮೆಗ್ ಪಿಲಿ ಗೋಪಾಲಣ್ಣೆ ಮಾರ್ನಬೈಲ್.ಕುಂಟು ಸುತ್ತ್ ನ ತೆರಿಯೆದ ಒರುನು ಸೊಂಟೊಗು ತಿಕ್ಕಾದ್ ಅವೆಟೇ ಉದ್ದದ ಬೀಲಲ ಮಲ್ತಿಪ್ಪುವೆರ್.ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆನ್ ನೇರ್ಪು ಮಲ್ತೊಂದು ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ನಲಿಪುವೆರ್.ಮಿತ್ತ್ ಮಿತ್ತ್ ಪಲ್ಟಿ ಹಾಕೊಂದು,ಪಿಲಿತ ಚರ್ಯೆಲೆಕ ಮಲ್ತೊಂದು,ಬೇತೆಕ್ಲೆಗ್  ಪೋಡಿಯಾಪುಲೆಕ,ಮೇಲ್ ಗ್ ಬೂರುಲೆಕ ಮಲ್ತೊಂದು ತಾಸೆ ವಾದ್ಯದ ಪೆಟ್ಟ್ ಜಾಸ್ತಿಯಾಯಿಲೆಕ  ಜಾಸ್ತಿ ಜಾಸ್ತಿ ಲಾಯ್ತೊಂದು ಲಾಯ್ತೊಂದು ನಲಿಪುವೆರ್.ಅಂಚ ನಲಿಪುನೆನ್ ತೂದು ಕೊಸಿಯಾಯಿನಕುಲು ನೋಟುದ ಮಾಲೆಲ ಪಾಡ್ ವೆರ್.ಸುಮಾರ್ ಕುಡಲಡ್ ನಲ್ಪೊರ್ದು ಮಿತ್ತ್ ಪಿಲಿ ಏಸೊ ತಂಡೊಲುಲ್ಲ. ಕುಡಲದ ದಸರದಪಗ ಕುದ್ರೋಳಿ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು,ಬೋಳಾರ ಮಂಗಳಾ ದೇವಿ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ನವರಾತ್ರೆದ ಸುರುಕು ಬೊಕ್ಕ ದಸರಾ ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಮೆರವಣಿಗೆ ಮುಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಾನಾದಿಗೆ,ಇನಾಮು ಪೂರ ಕೊರ್ಪೆರ್.ಇಂಚಿ ಪಿಲಿಕುಲೆ ತಂಡ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ದಂಚನೇ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ದೇಸೊಲೆಗ್ ಪೋದು ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆದ ಗತ್ತ್ ತೋಜಾದೆರ್.
  

   ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆಡ್ ಅಪ್ಪೆ ಪಿಲಿ ಕಿನ್ನಿಲೆನ್ ಅರಾದ್ ಪತ್ತ್ ದ್ ಮಿರೆ ಕೊರ್ಪುನ,ಅಪ್ಪೆ ಪಿಲಿ ಕಿನ್ನಿಲೆಗ್ ಬೋಂಟೆ ಕಲ್ಪಾವುನೆನ್ ತೂಯೆರೆನೇ ಪೊರ್ಲು.ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಪಿಲಿಕುಲಿತ್ತಡ ಲಡಾಯಿ ಮಲ್ಪುನ,ಪರಂಕೊಂದು ತುಚತ್ತ ಬೂರುನ,ಕಿನ್ನಿ ಪಿಲಿಕುಲೆ ಕಸರತ್ತ್ ಪೂರ ತೂಪುನವೇ ಕೊಸಿ.ಕೆಲವೊಂಜಿ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆದ ತಂಡೊಲೆಡ್ ಇರ್ವತ್ತೈನೆರ್ದ್ ಮಿತ್ತ್ ಪಿಲಿ ಏಸದಕುಲಿಪ್ಪುವೆರ್.ಮುಂಚಿದ ಪೊಡಿ ಕಲತಿನ ನೀರ್ ರ್ದ್ ಪಿರವುಗು ತರೆ ದಂಗಾದ್ ,ತೆಲ್ ಬಗ್ಗ್ ದ್ ಪಣವು ಪೆಜ್ಜುನ,ಝಂಡಾ ಕಸರತ್ತ್,ಕೂಲಿಡ್ ಜೂವದ ಕುರಿನ್ ತುಚ್ಚಿದ್ ಪತ್ತ್ ದ್ ದಕ್ಕುನ,ಎದುರುಗು ತೇಲ್ ಬಗ್ಗ್ ದ್ ಅರಿತ ಮುಡಿನ್ ಕೂಲಿಡ್ ತುಚ್ಚಿದ್ ದೆರ್ತ್ ದ್ ತರೆತ ಪಿರವು ದಕ್ಕುನ ತಾಕತ್ತ್ ದ ಒರು ತುಳುನಾಡ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆಡ್ ಮಾತ್ರ ತೂಯೆರೆ ಸಾಧ್ಯ.ಕುರಿ ಹಾಕುನ ಆತ್ ಸುಲಬತ್ತ್. ಇಂಚ ಕಸರತ್ತ್ ಮಲ್ಪೊಡಂಡ ದುಂಬೊಂತೆ ಕಸರತ್ತ್ ಕಲ್ತೊನೊಡಾಪುಂಡು.ಒಂಜಿ ವಾರದಾತ್ ಕಾಲ ಪೊಯ್ಯೆ ದಿಂಜಯಿನ ಗೋಣಿನ್ ತುಚ್ಚಿದ್ ದೆರ್ಪುನ ಅಬ್ಬೆಸ ಮಲ್ಪೊಡು.ಇಜ್ಜಿಂಡ ಕುರಿ ಹಾಕ್ ನಗ ಕೂಲಿ ತುಂಡಾವು.ಅಂಚ ಕೂಲಿ ತುಂಡಾದ್ ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನ ಕೈದ್ ಮಲ್ತ್ ನಕುಲ್ಲಾ ಉಲ್ಲೆರ್.

   ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡ್ನಕುಲು ಎಚ್ಚಾದ್ ಬೊಲ್ಪುದ ಬೊಕ್ಕ ಬೈಯ್ಯದ ಪೊರ್ತುಗು ನಲಿಪೆರೆ ಪೋಪೆರ್.ದಾಯೆ ಪಂಡ ದೊಂಬುಗು ಪೋಯೆರ್ಡ ಉರಿ ತಡೆಯೆರಾಪುಜಿ.ರಂಗ್ ದೆಪ್ಪುನಗ ಚೋಳಿಲಾ ಬರುಗೆ.ಪಿಲಿ ಏಸ ಪಾಡುನಕ್ಲೆಗ್ ಎಚ್ಚಿನ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಜನೊಕ್ಲೆನ ಪೊಲಬಿತ್ತ್ ದ್ ದುಂಬೇ ಇಂಚಿನಾನಿ ನಿಕ್ಲೆನಡೆ ಬರ್ಪಂದ್ ಪಂಡ್ ದುಪ್ಪುವೆರ್.ಇನಿ ಪೂರ ತಾಸೆ ,ವಾದ್ಯದ ಗತ್ತ್ ಗ್ ನಲಿಪುನಕುಲ್ಲಾ ಕಡಮೆಯಾತೆರ್.ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಸೀಕ್ ಲೆರ್ದಾದ್ ಅಕ್ಲೆಗ್ ಬೇಗ ಜಗೆ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕಿನ್ನಿ ಪಿಲಿಕುಲಿತ್ತ್ಂಡ ಕಲ ಒಂತೆ ಮೆಂಚುಂಡು.ಒಟ್ಟಾರೆ ಬೋಂಟೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿರ್ದ್ ಉದಿತಿ ಬೆನ್ನಿ ಸಾಗೊಳಿನ್ ಒರಿತಿ ದೈವಾರಾದನೆದ ಒಟ್ಟೊಟ್ಟುಗು ಜನಪದ ಆಯಕಟ್ಟ್ ದ ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆ ಏಳ್ ಕಡಲಾಯೆರೆದ ಜಗತ್ತ್ ದ ಐಮೂಲೆಲೆಡ್ ಪುಗಾರ್ತೆ ಪಡೆಯಿನವು ಸತ್ಯ.

 

ಪಿಲಿ ನಲಿಕೆದ ಪೊಲಬು-https://youtu.be/R99JTxsC1xY

https://youtu.be/U2NPDx8Q_m0


Wednesday, 6 October 2021

ನವರಾತ್ರೆ/ಒರುಂಬ ಇರ್ಲ್- ದೇವಿನ ಒಂರ್ಬ ಒರುತ ಒಂರ್ಬ ದಿನೊತ ಪ್ರಕೃತಿದ ಆರಾದನೆ

  ನವರಾತ್ರೆ -ದೇವಿನ ಒಂರ್ಬ ಒರುತ ಒಂರ್ಬ ದಿನೊತ ಪ್ರಕೃತಿದ ಕಾಪಾಯಿನ ಅಪ್ಪೆನ ಆರಾಧನೆ.

    ತುಳುವ ಧರ್ಮೊಡು(ವೈದಿಕ,ಅವೈದಿಕ ಪನ್ಪುನ ದುಂಬುದ;ಆದಿವಾಸಿಲ್ನ ,ಮೂಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ)ತುಳುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಆರಾದನೆದ,ನಂಬೊಳಿಗೆದ ಅಚರಣೆಲೆಡ್ ಒವ್ವೇ ಒಂಜಿ ಸಗ್ತಿನ್ ಅಂದ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ (ಇತ್ತೆದ ಪುದರ್ಡ್ ಪನ್ಪುಂಡ ಪ್ರಾಣ ಪ್ರತಿಷ್ಟೆ ಮಲ್ತ್ ದ್) ನಂಬಿಯೆರ್ಡ ಅವೆನ್ ಪೊತ್ತವುನ,ನೀರ್ಡ್ ಮುರ್ಕಾದ್ ಬುಡ್ಪುನ ಕಿರಮೊನೇ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.ಆಪುನೆನ್ ಮಾತ್ರ ನಂಬೊಂತೆರ್.ಇನಿ ನಮ ಮಾತ ಪೊಸತಾದ್ ನಮ್ಮಡೆ ಬೈದ್ ನೆತ ಪಿರವು ಪೋದು ನಮ್ಮ ತುಳುವ ಧರ್ಮದ ಆಚರಣೆಲೆನ್ ಮದತ್ ದೇ ಬುಡ್ತ.ಜೀವ ಕೊರ್ದು ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ದ್ ನ ಅಪ್ಪೆಗೇ ಬಾಲೆದ ಜೂವೊನು ಕೇನುನ ಅದಿಕಾರ ಇಜ್ಜಿ.ಜೀವ ಕೊರ್ನ ಪ್ರಕೃತಿಗ್ ಮಾತ್ರ ಜೀವ ದೆತೊನೆರೆ ಸಾದ್ಯ.ಗಟ್ಟ್ ಜತ್ತ್ ಬತ್ತ್ ನ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ  ಕಟ್ಟೊಂಜಿ ಇನಿ ಅರಾದನೆದೊರುಟು ತುಳುನಾಡೊರ್ಮೆ ನೆಗತ್ ತೋಜೊಂದುಂಡು.ಅವೆನ್ ನವರಾತ್ರಿಂದ್,ಮಾರ್ನೆಮಿಂದ್ ತುಳುವೆರ್ ಇನಿ ಆಚರಣೆ ಮಲ್ತೊಂದುಲ್ಲೆರ್.

೨೦೨೧ಟ್ ದೇವಿನ ಮೂಜನೇ ಒರು ಚಂದ್ರಘಂಟಾ ಬೊಕ್ಕ ನಾಲನೆ ಒರು ಕೂಷ್ಮಾಂಡ ಒರುತ ಆರಾದನೆಡ್ ಒಂಜೇ ದಿನತ ಒಂತೆ ಏಲ್ಯ ಗಳಿಗೆಡ್ ಎತ್ತೇಸೊ ಬತ್ತ್ ನೆರ್ ದಾತ್ರ ಈವೊಡುದ ಮಾರ್ನೆಮಿಡ್ ಒಂಜಿ ದಿನ ಕಮ್ಮಿ ಬೈದ್ಂಡ್.

ಒರ್ಂಬ ಕತ್ತಲೆಗ್ ಆರಾದನೆ ದೆತೊನುನ ದೇವಿನ ಒರ್ಂಬ ಒರುಕುಲು,ಪತ್ತೆನಾನಿ ಪಗೆಲ್ಡ್ ನಡಪುನ ಆರಾದನೆ(ಕತ್ತಲೆರ್ದ್ ಬೊಲ್ಪುದಡೆಗ್)-ಪುರಷ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಕೃತಿ/ಪೊಣ್ಣನ ಒರುತ ಆರಾದನೆ.ಪತ್ತನೆ ದಿನ ವಿಜಯ ದಶಮಿ ವಿದ್ಯಾದಿ ದೇವತೆ ಶಾರದಾಂಬೆ/ಸರಸೊತಿನ ಆರಾದನೆ.

ಒರ್ಂಬ ದಿನ  ದೇವಿನ ಒರ್ಂಬ ಒರು ದೀದ್,ಅಲೆನ ಗುಣೊಕುಲ್ನ ಆಧಾರೊಡು ಒಂಜೊಂಜಿ ಪುದರ್ ದ ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ.ಈ ಒರ್ಂಬ ಒರುತ ಪುದರುಲು ಪಾರೊತಿನ ಪುದರ್ ಲಾದುಂಡು.ಪೊಣ್ಣನಪುಟ್ಟು(ಶೈಲಪುತ್ರಿ),ಬಾಲ್ಯ(ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ),ಯೌವ್ವನ(ಚಂದ್ರಘಂಟಾ-ಪುಣ್ಣಮೆದಂಚ ಪೊರ್ಲಗಂಟ್ ದ ಬುಲೆಚಿಲ್),ಪೊಸ ಪುಟ್ಟುಗು/ಸೃಷ್ಟಿಗ್ ತಯಾರಾಪುನ(ಕೂಷ್ಮಾಂಡ),ಮದಿಮೆಯಾದ್ ಬಾಲೆದ ಅಪ್ಪೆಯಾಪುನ(ಸ್ಕಂದಮಾತಾ),ಬದ್ ಕ್ ಡ್ ಬರ್ಪುನ ಸವಾಲ್ ಲೆನ್ ಎದುರಿಸಾವುನ(ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ),ಬದ್ ಕ್ ದ ಅಜ್ಞಾನದ ಕತ್ತಲೆನ್ ದೂರ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಸುಜ್ಞಾನದ ಬೊಲ್ಪು ಕೊರ್ಪುನ(ಕಾಲರಾತ್ರಿ),ಇಡೀ ಕುಟುಮ ಸಂಸಾರೊನು‌ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿಯಾದ್ ಪಂಡ ಯಜಮಾಂದಿಯಾದ್ ಶಾಂತಿ ಸಮಾಧಾನೊಡು ತಾಂಕುನ(ಮಹಾಗೌರಿ),ಆಣ್ ಪೊಣ್ಣನ ಸರ್ವ ಸಮಾನತೆಡ್ ಸಂಸಾರದ ತೇರ್ನ್ ಪೊರ್ಲುಡೆ ಒಯ್ಪುನ(ಸಿದ್ಧಿಧಾತ್ರಿ), ಪತ್ತನೆ ದಿನ ವಿಜಯದಶಮಿದಾನಿ ಬಾಲೆನ್ ಮೊಕೆಡ್ ತಿದ್ದುನ,ಇದ್ಯೆ ಬುದ್ದಿದ ಗೇನ ಕೊರ್ಪುನ(ಶಾರದೆ/ಸರಸೊತಿ),ಇದ್ಯೆರ್ದ್ ಬುದ್ದಿ ಬುಲೆದ್ ಬದಕ್ ನ್ ಪೊಲಿ ಪೊಲ್ಸುಡು ಗೆಲ್ತ್ ನ, ಪಂಡ ಬದ್ ಕ್ ಡ್ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾಯಿನ(ವಿಜಯದಶಮಿ) ಇಂಚ ಪುಟ್ಟುರ್ದು ಬದ್ ಕ್ ದ ಕಡೆಮುಟ್ಟದ ಪೊಣ್ಣನ ಬದ್ ಕ್ ನ್,ಆದ್ಯಾತ್ಮದ ದಿಟ್ಟಿಡ್ ದೇವಿನ ಒರುಟು ತೂಯಿನ ಸನಾತನ ಸಂಸ್ಕೃತಿದ ಸಂಸ್ಕಾರದ ದುನ್ನೊನು ನಮ ನವರಾತ್ರೆದ  ದೇವಿನ ಒಂರ್ಬ ಒರುಕುಲೆಡ್ ಅರ್ಥ ಮಲ್ತೊನೆರೆ ಸಾದ್ಯ.

                          ‌‌‌‌‌          ಶೈಲ ಪುತ್ರಿ

೧.ಶೈಲಪುತ್ರಿ- ಸುರುತ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ಪರ್ವತ/ಗಿರಿ ರಾಜನ ಮಗಲ್-ಪಾರೊತಿ/ಗಿರಿಜೆ. ಎಡಕೈಟ್ ತಾಮರೆ.ಸೌಮ್ಯ ಸ್ವಭಾವೊದ ಒರು,ಬಲ ಕೈಟ್ ತಿರ್ಸೂಲ.ಉಗ್ರ ಸ್ವಭಾವೊದ ಒರು.ಕಂಜಿ ಕೈಕಂಜಿಲೆಗ್ ಕಾಪಾದಿಪ್ಪುನಾಲ್. ಪೊಂಜನಕುಲು ಸ್ವಬಾವೊಡು ಸೌಮ್ಯ ಆದುಪ್ಪುವೆರ್.ಕೋಪ ಬತ್ತ್ಂಡ ಅಕ್ಲೆ ಉಡಲ್ ಕಲ್ಲ್ ದಾತ್ ಗಟ್ಟಿಯಾಪುಂಡು ಪನ್ಪುನೆಕ್ ಈ ಒರು ಸಾಗ್ಸಿ.ಅಲೆನ್ ಭವಾನಿ,ಹೇಮಾವತಿ(ಹಿಮವನ್ ಪರ್ವತರಾಜನ ಮಗಳ್),ಪಾರ್ವತಿಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.

                                   ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ

೨.ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ-ರಡ್ಡನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ. ಮೋಕ್ಷ ,ಶಾಂತಿ,ಸಂತೋಸು ಸೌಹಾರ್ದತೆದ ಒರು.

ಆಸ್ರಮೊಡು ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೆನ್ ಪಾಲನೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಈಸರ ದೇವೆರೆ ಮಿತ್ತ್ ಮೋಕೆ ಪುಟ್ಟುದು ಅರೆನ್ ಮದ್ಮೆ ಆಯೆರೆ ಬಯಕ್ ನಗ ಮನ್ಮತೆ ಸಾಯೊಗುಂತುದು ಈಸರ ದೇವೆರ್ ಮೂಜನೆ ಕಣ್ಣ್ ಬುಡ್ನಗ ಆಯೆ ಬಸ್ಮ ಆಪೆ.ಆಲ್ ಕಾಡ್ ದುಲಯಿಡ್ ಇರೆ,ಕಾಯಿ ಪಂರ್ದ್ ಲೆನ್  ತಿನೊಂದು ಬದ್ ಕೊಂದು ೧೬ವರ್ಸ ಕಾಡ್ ಡ್ ತಪಸ್ಸ್ ಮಲ್ತ್ ದ್ ಈಸರ ದೇವೆರೆನ್ ಮದ್ಮೆ ಆಪಲ್.ಅಡೆಮುಟ್ಟ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿಯಾದ್ ಬದ್ ಕ್ ನ  ಪಾರೊತಿನ್ ನವರಾತ್ರೆದ ರಡ್ಡನೆ ದಿನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿಯಾದ್ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲು ತನ್ನ ಗುರಿನ್ ಮುಟ್ಟೆರೆ ಎಡ್ಡೆ ಸಂಕಾಲ್ಪು,ದೃಷ್ಟಿ ದೀಯೊಂದು ಪುಣೆಯೆರ್ಡ ಗುರಿ ಸೇರ್ವೆರ್ ಪನ್ಪುನವು ಈ ದೇವಿನ ಒರುವಾದುಂಡು.

                    ‌             ಚಂದ್ರಘಂಟಾ

೩.ಚಂದ್ರಘಂಟಾ- ಮೂಜನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.  ಮುಂಡದ ಮಿತ್ತ್ ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರನ ಒರು.ಧೈರ್ಯ,ಶೌರ್ಯ,ಪೊರ್ಲುದ , ಮದಿಮೆ ಆಯಿನ ಪೊಣ್ಣನ ಒರು.ಮದಿಮೆ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಾರ್ವತಿ ಮುಂಡೊಗು ಅರ್ದ ಚಂದ್ರಾಕೃತಿದ ಬೊಟ್ಟು ದೀಪಲ್.ಆನಿರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪಾರೊತಿನ ಪುದರ್ ಚಂದ್ರಘಂಟಾಂದ್ ಆಂಡ್.ಅಲೆನ ಮುಂಡೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಚಂದ್ರಾಕಾರದ ಗಂಟೆರ್ದ್ ಆ ಪುದರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್ಂದ್ ಲ ಪನ್ಪೆರ್.ಅಲೆಗ್ ಮುಂಡೊಡು ಕಣ್ಣಿತ್ತ್ ದ್ ಪಿಲಿತ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ದುಪ್ವಲ್ .

ಪಾರೊತಿನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯೆರೆ ಮಸಣವಾಸಿ ಈಸರೆ ತನ್ನ ಗಣೊಕುಲ್ನ ಒಟ್ಟುಗು ಪಾರೊತಿನ ಅರಂತಡೆಗ್ ಬನ್ನಗ ಸಿವನ ಭಯಂಕರ ಒರು ತೂದು ಅಲೆನ ಅಪ್ಪೆಗ್ ಮತಿ ತಪ್ಪುಂಡು.ಅಪಗ ಪಾರೊತಿ (ಚಂದ್ರಘಂಟಾ ಒರುಟು) ಮುಂಡೊಡು ಪೊರ್ಲ ಅರ್ದ ಚಂದ್ರಾಕೃತಿದ ಬೊಟ್ಟು ದೀನ ಪೊರ್ಲುದ ಪೊಣ್ಣನ ಒರುವಾದ್ ಈಸರ ದೇಬೆರ್ಡ ಈರ್ ಅರಸುಕುಮಾರಲೆಕ ಆವೊಡುಂದು ನಟೊನುವಲ್.ಅಲೆನ ಪಾತೆರದಲೆಕ ಈಸರೆ ಒರೊಕು ಪೊರ್ಲುದ ಮದಿಮಾಯನ ಒರುವಾದ್ ಅಕ್ಲೆನ ಮದಿಮೆ ನಡಪುಂಡು.ಈಸರ ದೇಬೆರೆ ಜಡೆಪುಡೆಟ್ ಅರ್ದ ಚಂದ್ರ ದೇಬೆರೆ ಒರು ಉಂಡು.ಒರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಲ್ ಬಯಕಿಯಲ್ಡ ದಾದ ಸಾಧನೆಲಾ ಮಲ್ಪಲ್.ಚಂದ್ರಘಂಟಲೆಕ ಪರಿಸ್ಥತಿಗ್ ತಕ್ಕ ಬದಲಾಪುನ ತಾಕತ್ತ್ ಅಲೆಡುಂಡು.ತೀರ್ನಾತ್ ಮಾತೆನ್ಲ ತಾಳ್ಮೆಡ್ ತಾಂಗೊಂಡಲಾ ಎವ್ರೊಡು ಲಕ್ಯೆರ್ಲಾ ಅಲೆಗ್ ತೆರಿಯುಂದು ತೊಜಪಾವುನ ಸಗ್ತಿ ಉಂದು. ಅಲೆಗ್ ಪತ್ತ್ ಕೈಟ್ ತ್ರಿಶೂಲ,ಕಮಂಡಲ,ತಾಮರೆ,ಗದೆ,ಕಡ್ಸಲೆ,ಬಿರು,ಪಗರಿ,ಜಪಮಾಲೆ,ಶಂಖ,ಅಭಯಮುದ್ರೆ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಅತ್ಯರ್ ಲುಲ್ಲ.

             ‌‌‌‌                ಕೂಷ್ಮಾಂಡ ದೇವಿ

೪.ಕೂಷ್ಮಾಂಡ ದೇವಿ- ನಾಲನೆ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ಪೊಡೆಮಿದ ಮಿತ್ತ ದೈ ಮರೊಕ್ಲೆದ ಪಂಡ ಬೂಮಿದ ಒರುವಾದ್ ಪ್ರಕೃತಿದ  ಕಾಪಾದಿಪ್ಪುನಾಲ್.

ಸಂಸ್ಕೃತೊಡು ಕೂಷ್ಮಾಂಡ ಪನ್ಪುನೆನ್ ಇಂಚ ತೆರಿಪಾದೆರ್.ಕೂಷ್ಮಾಂಡ ಪಂಡ ಕುಂಬುಡ.ಕೂ ಪಂಡ ಎಲ್ಯ,ಉಷ್ಮಾ ಪಂಡ ಸಗ್ತಿ,ಅಂಡ ಪಂಡ ಗರ್ಭ.ಭೂ ಮಂಡಲೊನು ಪಂಡ ಪ್ರಕೃತಿನ್ ತನ್ನ ಉಡಲ್ದುಲಯಿ ದೀಯೊನ್ನಾಲ್ ಆಲ್.ಅಂಡ ಪಂಡ ತೆತ್ತಿಂದ್ ಲ ಅರ್ಥ ಉಂಡು.ಬೂಮಿಲ ಉರುಂಟಾದ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ತೆತ್ತಿದ ಒರುಟು ತೋಜುಂಡು.ಅಲೆಗ್ ಕುಂಬುಡದ ಬಲಿ.ಜಗತ್ತ್ ನ್ ಉಂಡು ಮಲ್ತಿ ದೇವಿಲೆಕನೆ ಪೊಣ್ಣುಲೆಗ್ಲಾ ಪೊಸ ಸೃಷ್ಟಿ ಮಲ್ಪುನ ತಾಕತ್ತ್ ಉಂಡು ಪನ್ಪುನೆತ ಸಂಕೇತ ಈ ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ.ಕುಟುಮೊದ ಸಗ್ತಿಯಾದ್,ಆಲ್ ಮೋಕೆ ಮಲ್ಪುನ ಕುಟುಮೊನು ಕಾಪುನ ಗುಣತ ಪೊಣ್ಣನ್ ಕಾಪುನ ದೇವಿಯಾಲ್.ನನೊಂಜಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮೊನು‌ ಮೂಲು ನಮ ತೆರಿಯೊನೊಲಿ,ದಾದ ಪಂಡ ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣನ ಬಂಜಿಡ್ ಪಿಂಡ ಉದಿತ್ ದ್ ಒರ್ಂಬ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಬುಲೆಚಿಲ್ ಆದ್ ಬಾಲೆ ಬೂಮಿಗ್ ಬನ್ನಗ ಬಾಲೆದ ಪುಟ್ಟುಗಾದ್ ಅಪ್ಪೆ ತಡೆಯೊನ್ನ ಬೇನೆ,ಬಾಲೆ ಪುಟ್ಟಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಲೆನ .ಅಲೆ ಸಂಸಾರೊಗಾಪುನ ಕೊಸಿನ್ಲ( ಒರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ದ್ ದ್ ಅಪ್ಪೆಯಾಪುನ ಗೆಲ್ಪು/ವಿಜಯ) ಮೂಲು ತೆರಿಯೊಲಿ.

                                  ಸ್ಕಂದಮಾತಾ

೫.ಸ್ಕಂದಮಾತಾ- ಐನನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ಅಪ್ಪೆ ಬಾಲೆಗ್ ಕಾಪಾದಿಪ್ಪುನೆತ ಸಮ್ಮಂದದ ಒರು.ಒಂಜಿ ಪೊಣ್ಣನ ಬದ್ ಕ್ ದ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯಾಪುನಿ ಆಲ್ ಅಪ್ಪೆಯಾನಗ. ಸ್ಕಂದ/ಕಾರ್ತಿಕೇಯನ ಅಪ್ಪೆ ಪಾರೊತಿ ಬಾಲೆನ್ ಪತೊಂದು ತಾಮರೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ದಿಪ್ಪುವೆರ್ತು.ಳುವ ಕಟ್ಟ್ ದ ಪಿರಕಾರ ಬೆಮ್ಮೆರ್ ಏಳ್ ಕಡಲ್ದ ನಡುಟು ಬೊಲಿಯ ತಾಮರೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ದಿಪ್ಪುವೆರ್ ತಾಮರೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ದಿನ ಪಾರೊತಿನ್ ಪದ್ಮಸಾನಿ,ಮಾತಾ ಗೌರಿ,ಮಹೇಶ್ವರಿಂದ್ ಲ ಪನ್ಪೆರ್.ಪಂಚಮಿ ತಿಥಿಟ್ ಆರಾದನೆ.ನಾಲ್ ಕೈ ಇತ್ತ್ ದ್ ಒಂಜಿ ಕೈಟ್ ಬಾಲೆ ಸ್ಕಂದನ್,ರಡ್ಡ್ ಕೈಟ್ ತಾಮರೆನ್,ಒಂಜಿ ಕೈ ಅಭಯಹಸ್ತ ಆದಿಪ್ಪುಂಡು

             ‌                       ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ

೬.ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ-ಆಜನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ವೀರಯೋಧರೆನ ಸಗ್ತಿದೊರು.ತಾರಕಾಸುರನ್ ಕಿನ್ಯ ಪಿರಯೊಡೆ ಕೆರ್ನ ಕಾರ್ತಿಕೇಯನ ಅಪ್ಪೆ ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ.ಕಾತ್ಯಾಯನ್ ಪನ್ಪಿ ಮಹರ್ಷಿಯೊರಿ ಅಪ್ಪೆ ಪಾರೊತಿನಂಚಿ ಮಗಲ್ ಪುಟ್ಟೊಡುಂದು ತಪಸ್ಸ್ ಮಲ್ಪುನಗ ಅಪ್ಪೆ ಪಾರೊತಿ ಆಯನ ಭಕ್ತಿಗ್ ಒಲಿದ್ ವರ ಕೊರ್ಪಲ್ಂದ್ ಒಂಜಿ ಕಥೆ ಪಂಡ ಕುಡೊಂಜಿ ಕತೆತಲೆಕ ಕಾತ್ಯ ಪನ್ಪಿ ಮಹರ್ಷಿನ ಮಗಲಾದ್ ಪುಟ್ಟಿನ ಪಾರೊತಿ ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿಂದ್ ಪುದರ್ ಪಡೆಯಲ್ ಪನ್ಪುಂಡು.ರಡ್ಡ್ ಕತೆಟ್ಲಾ ಆಲ್ ಅನ್ಯಾಯ ಅನೀತಿದ ರಕ್ಕಸೆರೆನ್ ನಾಶ ಮಲ್ತಲ್ಂದ್ ಪನ್ಪುಂಡು.ಪೊಂಜನಕ್ಲೆಗ್ ಅಕ್ಲೆ ಬದ್ ಕ್ ಡ್ ಬರ್ಪುನ ಸವಾಲ್ ಲೆನ್ ಎದುರಿಸಾವುನ,ಅಕ್ಲೆ ಹಕ್ಕ್ ಗಾದ್ ಪೊರ್ಂಬಾಟ ಮಲ್ಪುನೆತ ಒರುವಾದ್ ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ ತೋಜುವಲ್.

                                   ಕಾಲರಾತ್ರಿ

೭.ಕಾಲರಾತ್ರಿ-ಏಳನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ .ಕಣ್ಣ್ ಡ್ ಉಗ್ರತೆ ತೋಜಿಂಡಲ ನಂಬಿನಕ್ಲೆಗ್ ಕಾಪಾದಿಪ್ಪುನಾಲ್.ಸಪೇದ/ಬೊಲಿಯ ರಂಗ್ ದ ತುತ್ತೈತ.

ಕಾಲ ಪಂಡ ಪೊರ್ತುಗಳಿಗೆ.ಕಾಲ ಪಂಡ ಕತ್ತಲೆ,ಕಾಲ ಪಂಡ ನಮ್ಮ ಬದ್ ಕ್ ದ ಅಂತ್ಯ.ಅರೆನ ಕಾಲ ಮುಗಿಂಡ್ಂದ್ ಪನ್ಪುನ ಕಿರಮ ಉಂಡು ಪಂಡ ಬೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್ ಅರೆನ ನೀರ್ ಮುಗಿಂಡ್,ಋಣ ಮುಗಿಂಡ್ಂದ್ ಅರ್ಥ.ಕಾಲರಾತ್ರಿ ದೇವಿ ಕತ್ತಲೆರ್ದ್ ನಮನ್ ಬೊಲ್ಪುಗು ಕನಪಲ್ ಪಂಡ ನಮ್ಮ ಉಡಲ್ ದ ಋಣಾತ್ಮಕ ಸಗ್ತಿನ್ ದೂರ ಮಲ್ತ್ ದ್ ನಮಕ್ ಧನಾತ್ಮಕ ಸಗ್ತಿನ್ ಕೊರ್ಪಲ್ಂದ್ ಅರ್ಥ.ಕಾಲರಾತ್ರಿ ದೇವಿ ಕತ್ತಲೆದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಲೆಕ ತೋಜಿಂಡಲ ಬೊಲ್ಪುನು ಕೊರ್ಪುನವು ಅಲೆನ ಉದ್ದೇಶ.ಮೂಲು ನಮ್ಮ ಉಡಲ್ ದ ಸಿರ್ಕ್ ಸಂಕಡ,ಬೊಡ್ಚಾಂದಿ ಅಲಚನೆನ್ ಮಾಜಾಯಿನ ಅಪ್ಪೆ ನಮಕ್ ಧೈರ್ಯ ಕೊರ್ಪಲ್ಂದ್ ಅರ್ಥ

                              ‌‌‌‌‌       ಮಹಾಗೌರಿ

೮.ಮಹಾಗೌರಿ-ಎಣ್ಮನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ಮೋಕೆದ ಉಡಲ್ ದ ಬುದ್ಧಿ,ಶಾಂತಿದ,ತಿರಣ,ತಾಕತ್ತ್ ದ ಒರು.

ಬೊಲ್ದು ತುತ್ತೈತದ ಮಹಾಗೌರಿ ಎರುತ ಮೇಲ್ಡ್ ಕುಲ್ದಿಪ್ಪುವಲ್(ಬೋರಿ ಬರ್ಪುನ ದುಂಬು ಎರುವೇ ಇತ್ತ್ ನಿ).ಇತ್ತೆ ಅಲೆನ್ ಬೋರಿದ ಮಿತ್ತ್ ಕುಲ್ಲಯಿನ ಒರು ಮಲ್ಪುವೆರ್. ನಾಲ್ ಕೈಕುಲಿತ್ತ್ ದ್ ಒಂಜಿ ಕೈಟ್ ಡಮರು,ಕುಡೊಂಜಿ ಕೈಟ್ ತಿರ್ಸುಲ ಉಪ್ಪುಂಡು.

ಮಹಿಷಿ,ಮಹಿಷಾಸುರ ವಧೆ ಪನ್ಪುನವ್ಲು ಎರು,ಎರ್ಮೆ ಸಾಂಕನದ ದ್ರಾವಿಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗ್ಲಾ, ಬೊಕ್ಕ  ನಮ್ಮ ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ಪೆತ್ತ ಬೋರಿಲೆನ್ ಕನತಿ ಒಂಜಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗ್ಲಾ ನಡುತ ಪೆಟ್ಟ್ ಲಡಾಯಿ ಈ ಮಹಿಷ ವಧೆತ ಉಲತಿರ್ಲಾದಿಪ್ಪೊಡು.

ಮಹಾಗೌರಿ ಪೊಣ್ಣ ಬದ್ ಕ್ ದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ರೂಪ.ಕಿನ್ಯ ಪಿರಯೊರ್ದೆ ಸಿವನ್ ಮದಿಮೆ ಆಯೆರೆ ಬಯಕ್ ನ ಪಾರೊತಿನ  ಮೇಲ್ ಡ್ ಕಾಡ್ ಡ್ ಆಲ್ ತಪಸ್ಸ್ ಮಲ್ಪುನಗ ಧೂಳು,ಮಣ್ಣ್ ಲೆಡ್ದ್ ಅಲೆನ ಮೇಲಿಡೀ ಪುಂಚ ಪೊದಿದ್ ಕತ್ತಲೆ ಕೋಣೆದುಲಯಿ ಇತ್ತ್ ಲೆಕ ಇತ್ತ್ಂಡಲ ಅಲೆಗ್ ಸಿವನ್ ಬುಡ್ದು ಬೇತೆ ದಾಲ ಗೊತ್ತಾವೊಂದಿಜ್ಜಾಂಡ್.ಉಂದೆನ್ ತೆರಿನ ಇಸರ ದೆಬೆರ್ ಗಂಗೆನ್ ಪುಂಚದ ಮಿತ್ತ್ ನೀರಾದ್ ಬೂರ್ಪಾನಗ ಅಲೆನ ಮೇಲ್ ಕತ್ತಲೆ ಕಪ್ಪುರ್ದು ಬೊಲ್ಪಾಂಡ್ ಪಂಡ ಆಲ್ ಅಲೆನ ಬದ್ ಕ್ ಗ್ ಎನ್ನಿನ ಇಸರ ದೇವೆರ್ ಅಲೆನ ಬದ್ ಕ್ ಗ್ ಕಂಡನಿಯನೊರುಟು ಬೊಲ್ಪಾದ್ ಬತ್ತೆರ್ಂದ್ ತೆರಿಯುಂಡು.ಮಹಾದೇವನ ಬುಡೆದಿಯಾದ್ ಮಹಾಗೌರಿಯಾಯಲ್.ಸಿವನ ಜಿಡೆಕೊಡಿ ಗಂಗೆ ಉಲ್ಲಲ್.ಮೂಲು ಜಡೆತ ಕೊಡಿ ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತ.ಗಂಗೆ ಹಿಮಾಲಯೊರ್ದೇ ಪುಟ್ಟುದು ಪರಪುನಿ ಪಂಡ ದುಂಬುದ ಜನಮಾನಿಲು ಪ್ರಕೃತಿಗ್ ಕೊರ್ನ ಬಿಲೆ ತೆರಿಯುಂಡು.ಮಹಾ ಪನ್ಪುನವ್ಲು ಅಲೆನ ಮಲ್ಲ ಜಬದಾರಿಕೆ ತೆರಿಯುಂಡು.ಬಾಲೆಗ್ ತಕ್ಕ ಅಪ್ಪೆಯಾದ್,ಕಂಡನಿಯಗ್ ತಕ್ಕ ಬುಡೆದಿಯಾದ್ ಲೋಕೊಮುಖತ  ಸಂಸಾರದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸಂಸಾರದ ಜಬದಾರಿಕೆದ ಒರುವಾದ್ ಮಹಾಗೌರಿ ತೋಜುವಲ್.ಅಂಚಾದ್ ಈಸರ ದೇವೆರ್ ಅರೆನ ಸರ್ರದ ಅರ್ದ ಬಾಗ ಆದ್ ಪಾರೊತಿನ್ ಮಾನಿತೊಂಡೆರ್.ಆಣ್ ಪೊಣ್ಣನ ಸರ್ವ ಸಮಾನತೆಲ(ಪುರುಷ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಕೃತಿ) ಆನಿದ ದಿನಮಾನೊಲೆಡೇ ಇತ್ತ್ಂಡ್ ಪನ್ಪುನವು ತೆರಿಯುಂಡು.ಎರು,ಬೋರಿ,ಪೆತ್ತ,ಪಿಲಿ,ಸಿಮ್ಮದ ದೇವಿನ ವಾಹನೊಲೆನ್ ತೂನಗ ಪ್ರಕೃತಿದ ಸಾಧು ಬೊಕ್ಕ ಉಗ್ರ ಪ್ರಾಣಿಲು ರಡ್ಡೆನ್ಲ ದೇವೆರೆ ಸೃಷ್ಠಿ ಮಲ್ತ್ ನ ಪಂಡ್ ದ್ ತೆರಿಯುಂಡು.ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ಸಿಮ್ಮ ಪಿಲಿರ್ದ್ ಪೆತ್ತ ಕಂಜಿಲೆನ್ ಒರಿಪೆರೆ ದೇವಿ ಪನ್ಪಿ ಕಣ್ಣ್ ಗ್ ತೋಜಂದಿ ಪ್ರಕೃತಿ ಸಗ್ತಿನ್ ನಮಗ್ ಕಾಪಾದಿಪ್ಪೆರೆ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್ ದ್ ಆರಾದನೆ ಸುರು ಮಲ್ತ್ ದುಪ್ಪೆರ್.ಮನಸ್ಸ್ ದ ಕುರೆಕುಲು ಪನ್ಪಿ ಬೊಡ್ಚಾಂದಿ ಗುಣೊಕ್ಲೆನ್ ಎಡ್ಡೆ ಜ್ಞಾನ ಕೊರ್ದು‌ ದೂರ ಮಲ್ಪೆರೆ ಒಂಜಿ ಸಗ್ತಿನ್ ನಮಕ್ ಕಾಪಾದಿಪ್ಪೆರೆ ಉಂಡು ಮಲ್ತ್ ದಿಪ್ಪೆರ್.ಅಪ್ಪೆನೊರುತ ಆ ಸಗ್ತಿಗ್ ಮಾತ್ರ ಜೋಕ್ಲೆನ್ ತಿದ್ದೆರೆ ಸಾದ್ಯಂದ್ ಸರಸೊತಿನ,ಶಾರದೆನ ಒರುಟುಲಾ ಆ ಸಗ್ತಿನ್ ಅಂದ್ ಮಲ್ತೆರ್.

                   ‌‌‌‌                   ಸಿದ್ಧಿಧಾತ್ರಿ

೯.ಸಿದ್ಧಿಧಾತ್ರಿ -ಒಂರ್ಬನೇ ದಿನೊತ ಆರಾದನೆ.ಧಾತ್ರಿ/ಬೂಮಿಗ್ ಸಿದ್ಧಿ ಕೊರ್ಪುನಾಲ್ ಪಂಡ ಲೋಕೊಡು ಪ್ರಕೃತಿಗ್ ವಿರುದ್ಧವಾದ್ ಪೋವಂದೆ ಪ್ರಕೃತಿನ್ ನಂಬಿನಕ್ಲೆಗ್ ಬದುಕುನ ತಾದಿದ ಸಗ್ತಿ ಕೊರ್ಪುನಾಲ್. ಜಗತ್ತ್ ದ ಲಯೊ/ಗತಿನ್ ಒಂಜೇ ಲೆಕ ದೀಯೊನುನ ಈಸರ ದೇವೆರಾಂಡ ಅಷ್ಟ ಸಿದ್ಧಿಲೆಡ್ ಜಗತ್ತ್ ದ ಜನಮಂದೆಗ್ ಕೇಂಡಿನೆನ್ ಒದಗಾದ್ ಕೊರ್ಪುನ ಪಾರೊತಿ ಪ್ರಕೃತಿ.ಸಿದ್ಧಿ ಧಾತ್ರಿನ ಕತೆ ತೂನಗ ಆಲ್ ಈಸರ ದೇಬೆರೆ ಉಡಲ್ದುಲಯಿ ಪೊಗ್ಗುದು ಅರ್ಧ ಬಾಗೊಡು ನಿಲೆಯಾಪೆರ್ ಪನ್ಪುನೌಲು ಸಂಸಾರ ಪೊರ್ಲುಡೆ ನಡಪೊಡಂಡ ಕಂಡನಿ ಬುಡೆದಿನ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಒಂಜೇ ರೀತಿದವಾದಿಪ್ಪೊಡು.ಸಂಸಾರ/ಜಗತ್ತ್ ದ ಒವ್ವೇ ಕೆಲಸ ಜಯ ಆವೊಡಾಂಡಲಾ ರಡ್ಡ್ ಸರ್ರ ಒಂಜೇ ಜೀವ ಅದಿಪ್ಪೊಡು,ಪಾರೊತಿ ಪರಮೇಶ್ವರೆರ್ಲೆಕ ರಡ್ಡ್ ಸರ್ರೊಲು ಒಂಜೇ ಸರ್ರೊಡು ನೆಗತ್ ತೋಜೊಡು ಪನ್ಪಿ ಒರು.ಲೋಕ ಪೊರ್ಲುಡೆ ನಡಪೊಡು ಪಂಡ,ಸೃಷ್ಟಿದ ಲಯ ಸರಿಯಾದ್ ಒರಿಯೊಡು ಪಂಡ ಪ್ರಕೃತಿ ಪುರುಷ ಸಗ್ತಿ ಒಂಜಾದಿಪ್ಪೊಡು.ಅಪಗ ಧಾತ್ರಿ/ಬೂಮಿದ ಜನಮಂದೆಗ್ ಮಾತ ಸಿದ್ಧಿಲು ಒದೆಗೆರೆ ಸಾಧ್ಯ.ಅವ್ಲು ಸುಖ,ಶಾಂತಿ,ನೆಮ್ಮದಿ ನಿಲೆಯಾಯೆರೆ ಸಾದ್ಯ ಪನ್ಪುನೆತ ಒರು ಸಿದ್ದಿಧಾತ್ರಿನ ಆರಾದನೆ

ಒರ್ಂಬನೇ ದಿನ ದೇವಿನ್ ಸಿದ್ಧಿಧಾತ್ರಿಂದ್  ಒರ್ಂಬನೇ ಒರುಟು ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುನ ದಿನ ಮಹಾನವಮಿ.ಪ್ರತಿ ತಿಂಗೊಲು ನವಮಿ ಬತ್ತ್ಂಡಲ ನಮ್ಮ ಮಾರ್ನೆಮಿದ ಮಹಾನವಮಿ ಬಾರೀ ಪುಗಾರ್ತೆದ.ಉಂದೆನ್ ತುಳುವೆರ್ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಪನ್ಪೆರ್.ನವರಾತ್ರೆ ಒರ್ಂಬ ಇರ್ಲ್ ದ ಆರಾಧನೆಯಾಂಡ ದಸರಾ ಪನ್ಪುನೆಟ್ ದಶ(ತುಲುಟು ಶ ದ ಬದಲ್ ಸ ಗಲಸುವ) ಪಂಡ ಪತ್ತ್ಂದ್, ಅಹರ್ ಪಂಡ ಪಗೆಲ್ಂದ್,ದಸರಾ ಪಂಡ ಪತ್ತನೆ ದಿನತ ಆರಾದನೆ,ವಿಜಯ ದಶಮಿದ ಆರಾದನೆಂದ್ ಅರ್ಥ.ಶಾರದಾ ಪೂಜೆನ್ ವಿಜಯದಶಮಿದ ದಿನ ಮಲ್ಪುನ ಕಿರಮ.ನಮ್ಮ ಅರಿಷಡ್ವರ್ಗೊಲು ಪನ್ಪಿ ಬೊಡ್ಚಾಂದಿ ಗುಣೊಕ್ಲೆನ್ ನಾಶ ಮಲ್ತ್ ದ್ ನಮಕ್ ಸದ್ಬುದ್ದಿ ಕೊರ್ದು ಕಾಪುನ ಸಗ್ತಿದ ಆರಾದನೆ ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿ.ಅವೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕದ ಪತ್ತನೆ ದಿನ ವಿಜಯ ದಶಮಿದಾನಿ ವಿದ್ಯೆದ ಒರವಾಯಿನ ಶಾರದೆ/ಸರಸೊತಿನ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್ ಪಂಡ ವಿದ್ಯೆರ್ದ್ ವಿನಯ,ವಿದೇಯತೆ.ವಿದ್ಯೆರ್ದೆ ಸರ್ವ ಪೊಲಿ ಪೊಲ್ಸು .ಅವ್ವೆ ನಮ್ಮ ಬದ್ಕ್ ದ ವಿಜಯ ದಶಮಿ

                    ಮೂಕಾಂಬಿಕೆ ದೇವಿ,ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕೇಮಾರು

  ನವರಾತ್ರೆದ ವಿಧಿ ನಿಷೇಧೊಲು-    

 ನವರಾತ್ರೆದಪಗ ಉಗುರು,ಕುಜಲ್ ದೆಪ್ಪಾಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.

ಲಿಂಬೆನ್ ತುಂಡು ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ

ನವರಾತ್ರೆದಪಗ ಪಗೆಲ್ ಜೆಪ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ದಾಯೆ ಪಂಡ ಅಂಚ ಮಲ್ತ್ಂಡ ದೇವಿನ ಅನುಗ್ರಹ ಕಮ್ಮಿಯಾಪುಂಡು ಪನ್ಪೆರ್.

ನವರಾತ್ರೆಡ್ ಕಪ್ಪು ರಂಗ್ ದ ಕುಂಟು ಗಲಸೆರೆ ಬಲ್ಲಿ ಪನ್ಪೆರ್.ದಾಯೆ ಪಂಡ ಅವು ದುಃಖದ ಸಂಕೇತಗೆ

ನವರಾತ್ರೆಗ್ ನಮ ಒರ್ಂಬ ದಿನ ಒರ್ಂಬ ರಂಗ್ ದ ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪೊಲಿ.ಕೇಪುಲ ಪಾಡ್ ದ್ ದೇವಿನ್ ದಿನೊಲ ಅಲಂಕಾರ ಮಲ್ಪೊಲಿ..ಸಕ್ಕರೆದ ಬದಲ್ ದೇವಿಗ್ ನೈವೇದ್ಯ ಮಲ್ಪುನಗ ಬೆಲ್ಲೊನೇ ಗಲಸೊಡು.ನವರಾತ್ರೆದ ಕಡೆತ ದಿನ ಏಳ್ ವರ್ಸದ ಒಂರ್ಬ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲೆಗ್ ರವಿಕೆದ ಕಣ ಕೊರ್ಪುನ ಕಿರಮ ಉಂಡು.ನವರಾತ್ರೆಡ್ ಮುತ್ತೈದೆ ಸುಮಂಗಲಿಯೆರೆಗ್ ಬಾಗಿನ ಕೊರ್ಪುನ ಕಿರಮ ಉಂಡು.ದುರ್ಗಾ ಸಮ್ಮಂದಿ ಯಾಗೊಲು, ಚಂಡಿಕಾ  ಯಾಗ ಇತ್ತ್ಂಡ  ನವರಾತ್ರೆದಪಗ ಮೂಜಿ ಜನ ಮುತ್ತೈದೆನಕ್ಲೆಗ್ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ, ಮಹಾಸರಸ್ವತಿ,ಮಹಾಕಾಳಿನ ಒರುವಾದ್(ಪುಟ್ಟು/ಸೃಷ್ಠಿ,ತಾಂಕನ/ಪಾಲನೆ,ಕರಿಯುನ/ಲಯ) ಬಾಗಿನ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಸುಮಂಗಲೀ ಪೂಜೆಡ್ ಸೀರೆ,ರವಿಕೆ,ಕಾಜಿ,ಕರಿ ಮಣಿ,ಮಂಜೊಲು,ಕುಂಕುಮ ಕೊರ್ಪೆರ್. ಬಣ್ಣೊಲೆಗ್ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಇತ್ತ್ ನೆರ್ದಾತ್ರ ಬಾರ್ಯಾತ್ ರಂಗ್ ರಂಗ್ ದ ಮಾರ್ನೆಮಿ ಏಸೊಲು ನವರಾತ್ರೆಗ್ ನಮಕ್ ತೂವೆರೆ ತಿಕ್ಕುವ.  

                  ಲಿಂಗದ ಒರುಟು ಕಟಿಲ್ದಪ್ಪೆ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿ

ಸಿರಿ ಸಿಂಗಾರೊಡು ಕಟಿಲ್ದಪ್ಪೆ ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿ
ನಮ ನವರಾತ್ರೆದ ಒಂರ್ಬ ದಿನ ಒಂರ್ಬ ರಂಗ್ ದ ದುತ್ತೈತ ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ್ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುನ ಕಿರಮೊ(ಆಂಡ ಇನಿ ತುತ್ತೈತದ ರಂಗ್,ದೇವಿನ ವಾನೊಲು,ಆಯುಧೊಲು ಮೂರ್ತಿ ಮಲ್ಪುನಕ್ಲೆನ ಕಲ್ಪನೆದಾದರೊಡು ತೋಜುಂಡು):-

೧.ಸುರುತಾನಿ (ಶೈಲಪುತ್ರಿ) ಮಂಜಲ್ ರಂಗ್ ದ ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೨.ರಡ್ಡೆನಾನಿ(ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ) ಪಚ್ಚೆ ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೩.ಮೂಜೆನಾನಿ(ಚಂದ್ರಘಂಟಾ) ಬೊಣ್ಯ ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ.ಶಿವೆ ಭಸ್ಮಧಾರಿ.ಅಂಚ ಪಾರೊತಿನ ಕುಂಟುದ ಬಣ್ಣ ಬೊಣ್ಯ ಬಣ್ಣ

೪.ನಾಲೆನಾನಿ (ಕೂಶ್ಮಾಂಡ) ಕೇಸರಿ  ರಂಗ್ ದ ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೫.ಐನೆನಾನಿ(ಸ್ಕಂದಮಾತಾ) ಸಪೇದ್ ಪಂಡ ಬೊಲ್ದು ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೬.ಆಜೆನಾನಿ(ಕಾತ್ಯಾಯಿನಿ) ಕೇಪುಲು ರಂಗ್ ದ ಪಂಡ ಕೆಂಪು ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೭.ಏಳೆನಾನಿ(ಕಾಲರಾತ್ರಿ) ನೀಲಿ ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೮.ಎಣ್ಮೆನಾನಿ(ಮಹಾಗೌರಿ) ಗುಲಾಬಿ ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ

೯.ಒಂರ್ಬನಾನಿ (ಸಿದ್ಧಿಧಾತ್ರಿ) ನೇರೊಲು ಇಜ್ಜಾ ಮಂಜಲ್ ರಂಗ್ ದ  ಕುಂಟು ತುತ್ತುದು ದೇವಿನ ಆರಾದನೆ.

ಸಪ್ತ ಮಾತೃಕೆನಕುಲು-

ಬ್ರಾಹ್ಮೀ, 

ವೈಷ್ಣವಿ, 

ಮಾಹೇಶ್ವರೀ,

ಇಂದ್ರಾಣಿ,

ವಾರಾಹಿ,

ಕೌಮಾರಿ

ಚಾಮುಂಡಿ

ಬಂಜಿನ ಪೊಂಜೊವು ಬೊಕ್ಕ ಬಾಲೆದ ಅರೋಗ್ಯೊಗಾದ್ ಸಪ್ತಮಾತೃಕೆನಕ್ಲೆನ್ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಉತ್ತರ ಬಾರತೊಡು ಪುಣ್ಣಮೆದಪಗ ಅರಾದನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಬೊಲ್ದು ಕುಂಟು ತುತ್ತ್ ನ ಯೋಗಿನಿಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.

 ತುಳುನಾಡ ದೇಲ್ಯೊಲೆನ‌  ಅಂಗಣೊಡಿಪ್ಪಿ ಸಪ್ತ ಮಾತೃಕೆನಕುಲು ದುಂಬು ದೇವೆರಾದಿಜ್ಜಾಂಡ್.ಸರಿಯಾಯಿನ ರುಪಲ ಇಜ್ಜಾಂಡ್.ಮರತ ಮುದೆಲ್ಡ್ ಕಲ್ಲ್ ಪಾಡ್ದ್ ಗಣೊಕುಲುಂದು  ನಂಬೊಂತೆರ್.ನಮ್ಮ ದೇಸೊಡು ಈ ಏಳ್ ಜನ ಅಪ್ಪೆಡಿಕುಲುಂದು ಆರಾದನೆ ಇತ್ತ್ಂಡ್.ಸಿರಿಕುಲ್ನೆಟ್ಲ ಎಳುವೆರ್ ಸಿರಿಕುಲು ಬರ್ಪೆರ್.ಸಪ್ತ ಮಾತೃಕೆನಕ್ಲೆಡ್ ಏಳ್ ಜನ ಅಪ್ಪೆಲ್ಲು ಬರ್ಪೆರ್.

                         ಕುಡ್ಲದ ದಸರಾ ೨೦೨೧

ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಸುರುತ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ


ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ರಡ್ಡನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ


ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಮೂಜನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
 

ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ನಾಲನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಐನನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
  
ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಆಜನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
  

ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಏಳನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
  
ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಎಣ್ಮನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
  
ಕುದ್ರೋಳಿ ಶ್ರೀ ಗೋಕರ್ಣನಾಥೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರ ನವರಾತ್ರೆದ ಒಂರ್ಬನೇ ದಿನತ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಅಪ್ಪೆ ಶಾರದೆ
    
ನವರಾತ್ರೆದ ನಾಲನೇ ದಿನ ಲಲಿತ ಪಂಚೆಮಿದಾನಿ ಪೊರ್ಲೈತೊಡು ಮಂಗಳಾದೇವಿ
 
ನವರಾತ್ರೆದ ಆಜನೇ ದಿನ ಪೊರ್ಲ ತುತ್ತೈತೊಡು ಮಂಗಳಾದೇವಿ

ನವರಾತ್ರೆ ನಾಲನೇ ದಿನತಾನಿ ಬಪ್ಪನಾಡು ಉಲ್ಲಾಲ್ದಿನ ಪೂತ ಪೊರ್ಲೈಸಿರ.

      

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ-EYE LIGHT productions ಬೊಕ್ಕ

 ಪ್ರವೀಣ್ ರಾಜ್.ಜೆ.ರಾವ್..