ತುಳುನಾಡ ಜೋಗಿಲೆ ಅಗೆಲ್ ದ,ಉಲಯಿ ಲೆಪ್ಪುನ ಕಿರಮ

     ತುಳುನಾಡ ಜೋಗಿಲೆ ಅಗೆಲ್ ದ,ಉಲಯಿ ಲೆಪ್ಪುನ ಕಿರಮ

ಕುಟುಮದಿಲ್ಲಲ್ ಜೋಗಿಲು ಕಾಲ ಬೈರವಗ್ ಅಗೆಲ್ ಪಾಡುನ ಕ್ರಮ

    ಕುಟುಮದಿಲ್ಲಲ್  ಜೋಗಿಲು ಪಂಜುರ್ಲಿಗ್ ಬಲಸಿ ಪನಿವಾರ

ಕುಟುಮದಿಲ್ಲಲ್ ಜೋಗಿಲು ಕುಲೆಕ್ಲೆನ್ ಉಲಯಿ ಲೆತ್ತ್ ದ್ ಪದಿನಾಜೆಕ್ ಸೇರಾವುನ ಕೆರಮ

ಸಾವುಡು ಗೆಂದಿನಕುಲು-ತುಳುಬಾವಗೀತೆ

                      ಸಾವುಡು ಗೆಂದಿನಕುಲು

   

ನಮ ಕಟ್ಟಿಲ್ಲಡ್ ಜಾಗೆ ನಮಕಿಜ್ಜಿ
ಮಾಡ ಪಿದಯಿ ದೀ ಬೊಕ್ಕ ದಿಕ್ಕಿಜ್ಜಿ
ಓಲೂ ಕೌಂಪೆರೊ ಓಲು ಪೊತ್ತವೆರೊ
ಕಟ್ಟಯಿ ಇಲ್ಲಲ್ ನಿಲೆ ಇಜ್ಜಿ.
ನಮ ದಾದ ಮೂಲು ಉಂದು ಬದ್ ಕ್

ಪುದರ್ ನ್ ದೀದ್ ಲೆತ್ತಿ ಅಪ್ಪೆ ಅಮ್ಮೆ
ಕಣನೀರ್ ಡ್ ಕೈ ದೆಕ್ಕುವೆರ್
ಜಕ್ಕೆಲ್ ಪುಗೆಲ್ ಡ್ ಗೊಬ್ಬಿನ ಜೋಕುಲು
ತರೆನ್ ಮೋನೆನ್ ಗೀಸವೆರ್
ಕೈನ್  ಪತ್ತಿನ ದಾರೆದ ಬುಡೆದಿ
ದಿಕ್ಕೇ ತೋಜಂದೆ ಬುಲಿಪುವೆರ್
ಜನೊಕುಲು ಸೇರ್ ದ್ ಪುದರ್ ನ್ ಬುಡುದು
ಊರಿಡಿ ಪನುವೆರ್ ಅವು ಪುಣಗೆ

ಪೊತ್ತಡ್ ಕರವಡ್ ಮಣ್ಣೇ ಪತ್ತಡ್
ಏತೇ ಕಣನೀರೆತೆ ಬುಡಡ್
ಇಲ್ಲದ ಉಲಯಿ ಬರೊಡು ಪಂಡ
ಮೀವಂದೆ ಬರುವೆರ ಪುಣ ಮುಟುದು

ನಿನಡುಪ್ಪುನಗ ಮಾತೆರ್ ಉಲ್ಲೆರ್
ಉಸುಲು ಕಡಿನಗ ಅಗಪುವೆರ್
ಈ ಮಲ್ತ್ ನವೆ ನಿನ್ನೊಟ್ಟುಗು ಬರು
ಎಡ್ಡೆನೆ ಸಾಸಿತ ನೆನೆಪುವೆರ್

ಕವಿ-ಕೆ.ಮಹೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಸಾಲೆತ್ತೂರು
-ಕಾವ್ಯಸುತ-

ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪುನ ಕಿರಮ

                ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪುನ ಕಿರಮ

 ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪನ್ಪುನವು ಸನಾತನ ಸಂಸ್ಕತಿದ ದೈವ ದೇವತಾರಾದನೆಡ್ ರಡ್ಡೆಟ್ಲ ಉಂಡು.ಆಂಡ ತುಳುನಾಡ್ ಗ್ ದೇವೆರೆ ಆರಾದನೆ ಬರ್ಪುನ ದುಂಬೇ ತುಳುವೆರ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿತೊಂದು ಬೈದೆರ್.ದುಂಬು ತುಳುವೆರ್ ಸಾನೊಡಾ,ಮಾಡೊಡಾ,ಗುಂಡೊಡಾ,ಉಜ್ಜಾಲ್ ಡ,ಮಣೆ ಮಂಚವುಡ,ಇಲ್ಲದ ಉಲಯಿದ ಚಾವಡಿಡ,ಕುಟುಮದಿಲ್ಲದ ಚಾವಡಿಡಾ ನಿಚ್ಚ ತುಡರ್ ದೀದ್ ಪೂನೀರ್ ದೀವೊಂತೆರ್.ದೀವಂದಿನ ಜಾಗೆಲ ಉಪ್ಪು.ಆಂಡ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪಂದಿ ವಾ ಜಾಗೆಲ ಉಪ್ಪಂದ್. .ನಮ ದಿನೋಲ ಮೂಜಿ ಪೊರ್ತು ಉನ್ಪ,ತಿನ್ಪ,ಬಡವು ಬಾಜೆಲ್ ಮಾಜಾವೊನ್ಬ.ಅಂಚನೆ ನಮ ನಂಬಿ ದೈವೊಲೆಗ್ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಪ್ರತಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿದಾನಿ ಪೂನೀರ್ ದೀಪ,ಬೊಂಡ,ಪೊರಿ ಪೊದ್ದೊಲು ಪನಿವಾರ ಪಾಡುವ.ಆಂಡ ನಮ ದೀಪುನ ನಿಚ್ಚ ಪೂನೀರ್ ದಾತೆ ಪ್ರದಾನ ನಮ ತಿಂಗೊಲುಗು ಕರಿಪುನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ.ನಮ್ಮ ಒಂಜಿ ತಿಂಗೊಲು ದೈವೊಲೆಗ್ ಒಂಜಿ ದಿನಂದ್ ಹಿರಿಯಾಕ್ಲ್ ನಂಬುದು ನಮಕ್ ಕಾಪಾದಿತ್ತ್ ನ ದೈವೊಲೆಗ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿತೊಂತೆರ್.ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪನ್ಪಿನವು ರಾಜಂದೈವೊಲೆಗೇತ್ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆನ ಆತೇ ಪ್ರಾದಾನ್ಯತೆ ಕುಟುಮದ,ಇಲ್ಲದ ದೈವೊಲೆಗ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪುನೆಕ್ಲಾ ಉಂಡು.ರಾಜಂದೈವೊಲೆಗ್ ರಾಜಂದೈವೊದ ಮಟ್ಟೊಡು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪೊಡು.ಇಲ್ಲದ ದೈವೊಗು ಇಲ್ಲದ ಮಟ್ಟೊಡು,ಕುಟುಮದ ದೈವೊಲೆಗ್ ಕುಟುಮದ ಮಟ್ಟೊಡು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪೊಡು.ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ದೈವೊಲೆಗ್ ಕರಿತ್ ಜಿಂಡ ದೈವೊಲೆಗ್ ಬಾಯಿಗ್ ನೀರ್ ಕೊರಂದಿಲೆಕ ಆವು.ಪೂ ನೀರ್ದ ಅರ್ಥ ಪಂಡ ದೈವೊಲೆಗ್ ಬಾಯಿಗ್ ನೀರ್ ಕೊರ್ಪಿನವುಂದು.ಪೂ ನೀರ್ ಕೊರಂದೆ ದೈವೊಲೆನ್ ನಂಬುನೆಂಚ?.ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿತಿಜಿಂಡ ಕುಟುಮೊಗು ದೋಸ.ಕುಟುಮದ ಇಂಚಿನ ದೈವೊಗು ಇಂಚಿನಾಯೆನೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪುನಿಂದ್ ನಿಗಂಟ್ ಮಲ್ತ್ ದಿಪ್ಪುವೆರ್.ಕುಟುಮದ ದೈವೊಲೆಗ್ ಕುಟುಮದಕ್ಲಿತ್ತ್ ದೇ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪೊಡು.ದೈವಾರಾದನೆಡ್ ರಡ್ಡ್ ಕೆರಮ ಉಂಡು.ಒಂಜಿ ಕಾಲದಿ,ಕುಡೊಂಜಿ ವರ್ಸಾದಿ. ಕಾಲಾದಿ ಪಂಡ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ,ವರ್ಸಾದಿ ಪಂಡ ನೇಮ ನೆರಿ. ನಮಕ್ ಬಡವು ಬಾಜೆಲ್ ಬಚ್ಚೆಲ್,ಇರ್ಲ್ ನಿದ್ರೆಂದ್ ಬಚ್ಚೆಲ್ ಕಳೆಯೊನ್ಬ.ದೈವೊಲೆಗ್ ನಿದ್ರೆ,ಬಚ್ಚೆಲಿಜ್ಜಿ.ಅಕ್ಲೆಗ್ ತಿಂಗೊಲುಗೊರ ಮನಬಗ್ ತಿಡ್ ಪೂ ನೀರ್ ದೀದ್ ಕರಿಪುನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯೇ ದೈವೊಲೆಗ್ ನಮ ಕೊರ್ಪುನ ಆಹಾರ.ನಮ ಎಂಚ ಉನ್ಪ ತಿನ್ಪನಾ ಅಂಚನೇ ದೈವೊಲೆಗ್ ತಿಂಗೊಲುಗೊರ ಬಡವು ಬಾಜೆಲ್ ಕೊರ್ಪುನ ದಿನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ.ನಮ್ಮ ಒಂಜಿ ವರ್ಸ ದೇವೆರೆಗ್ ಒಂಜಿ ದಿನ ಅರೆಗ್ ನಿಚ್ಚ ಅಭಿಷೆಕ,ಪೂಜೆ ಇತ್ತ್ ದ್ ವರ್ಸೊಗೊಂಜಿ ಜಾತ್ರೆ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಇಲ್ಲದ,ಕುಟುಮದ,ಗ್ರಾಮದ,ಊರುದ ದೈವೊಲೆಗ್,ಜಾಗೆದ ದೈವೊಲೆಗ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪರ್ವ,ವರ್ಸದ ಪರ್ವ ಖಂಡಿತಾ ಉಂಡು. ಒಂಜಿ ವೇಳೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪರ್ವೊನು ನಮ ದೈವೊಗು ಕೊರ್ಜಡ ನಮಕ್ ಕುಟುಮದ ದೈವ ದಾಯೆ?.ಕಾಲಿ ವರ್ಸೊಗೊರ ಅಗೆಲ್ ಪಾಡ್ದ್ ನಮಕ್ ಕೋರಿ ತಿನೆರೆ ಮಾತ್ರ ದೈವನಾ?.

   

ಸಂಕ್ರಾಂತಿದ ಮದಿಪು:-

   "ಪತ್ತಪ್ಪೆ ಜೋಕುಲು ಒಂಜಪ್ಪೆ ಜೋಕುಲ್ಲೆಕ ಒತ್ತಟ್ಟ್ ಡ್ ಉಂತುದು ಕೊರ್ಪಿಂಚಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪರ್ವ,ಕೊರಿಂಚಿತ್ತಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಪರ್ವೊನು ಇಂಚಿಂಚಿ (ಕುಟುಮೊಡು ಇತ್ತಿ ದೈವದ ಪುದರ್ ಪನ್ಲೆ) ದೈವೊಲು ಸಂತೋಸೊಡು ಸ್ವೀಕಾರ ಮಲ್ತೊಂದು ,ಸ್ವಾಮೀ ಕಾತ್ ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪುಲೆ ಪಂಡ್ ದ್ ತರೆ ಬಗ್ಗಾದ್ ಕೈ ಮುಗಿದ್ ಕೇಂಡೊನ್ನಡೆಗ್ ನಂಬಿ ಭಕ್ತೆರೆಗ್ ಇಂಬುನು ಕೊರ್ದು,ಮಲೆಯಾದ್ ಬರ್ಪುನ ದೋಸೊನು,ಕಷ್ಟ ನಷ್ಟೊಲೆನ್ ಮಾತ ಕಡಪ ರಾಜ್ಯೊಗು ಪಾಡ್ದ್ ಮೈಂದಾದ್ ಬಿರಿಪಾದ್ ಕೊರ್ದು ಎಂಕ್ಲೆನ್ ಮಾತೆರೆನ್ಲ ಒತ್ತಟ್ಟ್ ಡ್ ಕಾತ್ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ತ್ ಕೊರ್ಪುನ ಆರಬಾರ ನಿಕ್ಲೆಗ್ ಸೇರ್ನ"" ಪಂಡ್ ದ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಲ್ಪುನಿ.

                        ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ-ಧರ್ಮ‌ದೈವ

ಪಗ್ಗುರ್ದು ಸುಗ್ಗಿ ಮುಟ್ಟದ ಪದ್ರಾಡ್ ತಿಂಗೊಲುಲು‌ ತುಳುವ ಪೂರ್ವ ಕಟ್ಟ್ ದ ಅದಾರೊಡು ಬೈದ್ ನವು.ಸಂಕ್ರಾಂತಿದ ಮನದಾನಿ‌ ಸಿಂಗ್ಡೆ.ಮುಪ್ಪ ದಿನೊಕೊಂಜಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಬರ್ಪುಂಡು.ತುಳು ತಿಂಗೊಲ್ದ ಲೆಕ್ಕೊಡು ತಿಂಗೊಲುಗೊಂಜಿ‌ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ,ತಿಂಗೊಲುಗೊಂಜಿ‌ ಅಮಾಸೆ ಪುಣ್ಣಮೆ ಬರ್ಪುಂಡು.ತುಳುವೆರ್ನೆಟ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿದ ಮನದಾನಿ ತಿಂಗೊಲು ಪಗರ್ಂಡ ಸೌರಮಾನಿಲೆಗ್ ಅಮಾಸೆರ್ದ್ ಮನದಾನಿ ತಿಂಗೊಲು ಪಗರುಂಡು ಪಂಡ ಅಮಾಸೆದ ಮನದಾನಿ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಪಾಡ್ಯೊರ್ದು ಅಕ್ಲೆಗ್ ತಿಂಗೊಲು ಸುರಾಪುಂಡು(ಪುಣ್ಣಮೆದ ಮನದಾನಿ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷ).  ತುಳುವ   ತಿಂಗೊಲುಲುಪ್ಪುನಿ‌ ದಿನ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರೊಡು.ತುಳುವ ತಿಂಗೊಲ್ದ ಮುಪ್ಪ ದಿನೊಕೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಬರ್ಪುನಿ.ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಒಂಜಿ ತಿಂಗೊಲು ಅಕೇರಿ ಆಯೆರೆ,ಒಂಜಿ ತಿಂಗೊಲು ಪುಟ್ಯೆರೆ ಪಂಡ ಸುರು ಆಯೆರೆ ಉಪ್ಪುನ ಗಡು ಪಾಡಿನ‌ ದಿನ.ಆಟಿಡ್ ಒಂಜಿ ದಿನ ಜಾಸ್ತಿ ಇತ್ತ್ ನೆರ್ದಾದ್ ಮಾಯಿಡ್(ಮಾರ್ಚಿಡ್ 13 ಕ್) 29 ದಿನೊಕೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಬರ್ಪುಂಡು.ಒರಿನಂಚ ಮುಪ್ಪ ದಿನೊಕೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಬರ್ಪುನಿ.ತುಳುವೆರ್ ಇಂಚನೆ ಪಾತೆರ್ನಗಲ "ಮುನ್ನುತ್ತ ಅಜ್ಪ ದಿನಲ" ಂದ್ ಪನ್ಪುನಿ.ಮುಪ್ಪ ದಿನತಲೆಕ ಪದ್ರಾಡ್ ತಿಂಗೊಲುಗು  ಮುನ್ನುತ್ತ ಅಜಿಪ ದಿನ ಆಪುಂಡು.ಆಂಡ ಆಟಿಡ್ ಒಂಜಿ ದಿನ ಜಾಸ್ತಿ ಇತ್ತ್ ನೆರ್ದಾದ್ ಮಾಯಿಡ್ ಇರ್ವತ್ತ ಒರ್ಂಬ ದಿನೊಕು ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಬರ್ಪುಂಡು.ಒರಿನಂಚ ಮುಪ್ಪ ದಿನೊಕೆ ತುಳುವ ಕಟ್ಟ್ ದ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಸಿಂಗೊಡೆಲು ಬರ್ಪುನಿ

  

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ-ಮದುಸೂದನ ಶೆಟ್ಟಿ.

ಒರಿನ ಮಾಯಿತಿ-

ಕುಟುಂಬಗ್ ಸೂತಕ ಬತ್ತ್ಂಡ ಕುಟುಂಬದ ದೈವಗ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ದಾನಿಯೆ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪೆರೆ ಆಪುಜಿ.ಅಂಚಿನ ಸಂದರ್ಭೊಡು ಸೂತಕದ ಪದಿನಾಜಿ ದಿನ ಕರೀದ್ ಪದಿನೇಳೆತಾನಿ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪೊಲಿ.ಕೆಲವೆರ್ ಸೂತಕ ಉಂಡುಂದು ಬಟ್ರೆಡ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಕರಿಪಾವುನ ಪೊಸ ಕ್ರಮಲಾ ಕೆಲವು ಕಡೆ ನಡತೊಂದುಂಡು.ಆಂಡ ಅವು ಸರಿಯತ್ತ್.ಕುಟುಂಬಗ್ ಸೂತಕ ಬತ್ತ್ಂಡ ಕುಟುಂಬದ ದೈವೊಲೆಗ್ ಲಾ ಸೂತಕನೇ ಆಪುಂಡು.

ಅಂಚೆನೆ ದೀಪುನ ಸುತ್ತೆಡ್ ದೈವದ ಸಂಖ್ಯೆ ನಿರ್ಧಾರ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಪನಿವಾರಗ್ಲಾ ಈತ್ ಇರೆಂದ್ ಲೆಕ್ಕ ಉಂಡು.ಅಯಿಟ್ ಬಳಸುನ ಪೊರಿ ಬಜಿಲ್ ಬೆಲ್ಲ ಪರ್ಂದ್ ಬಚ್ಚಿರೆ ಬಜ್ಜೆಯಿ ಕ್ರಮ ಪ್ರಕಾರ ಲೆಕ್ಕೊಡು ಪಾಡೊಡು.ಬಜಿಲ್ ಪೊರಿನ್ ತಡ್ಪೆಡ್ ಪೊಡೆತ್ದ್ ಬಾರ್ ಕಜವು ಪೆಜಿ ಬೊಕ್ಕ ಉಪಯೋಗ ಮನ್ಪೊಡು.ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತೊಟ್ಟೆ , ಆಧುನಿಕ ಪಾತ್ರೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪಾತ್ರೆ ಪೂರಾ ಉಲಯಿ ಕೊನೊಯೆರೆ ಗಳಸ್ಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ಲೆಕ್ಕೊಡ್ದು ಜಾಸ್ತಿ ಪೂ ಪಾಡೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ಪೂ ,ಕುರ್ದಿ ತಲ್ತ್ ಸುದ್ಧ ಮನ್ಪೊಡು.ಗಂಧದ ಪೊಡಿ ಉಪಯೋಗ ಮನ್ತ್ಂಡಲ ಒಂತೆ ಆಂಡಲ ತರೆಪೊಡು.ಕದೊಳಿ ಬಾರೆದ ಇರೆ ಪರ್ಂದ್ ಉಪಯೋಗ ಮನ್ಪೊಡು.ಕಸಿತ ಚೇಪುಳ ಉಪಯೋಗ ಮನ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ಪೂನು ಪ್ರಿಜ್ ಡ್ ದೀದ್ ಗಳಸ್ಯೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.ಗುಡ್ಡೆದ ಕೇಪುಳದ ದೈ ಸಾನ ಇಲ್ಲ್ ಬರಿಟ್ ನಡ್ದ್ ಬುಳೆಪಾಂಡ ಎಡ್ಡೆ.

ಮಾಯಿತಿ ಕೊರ್ನಾರ್-ಶಂಕರ ಕುಂಜತ್ತೂರು

ತುಳಸಿ ಪೂಜೆ

                               ತುಳಸಿಪೂಜೆ

ಮೂಲ ಮಣ್ಣ್ ದ ತೊಲಚಿ ಕಟ್ಟೆಡ್ ತುಳುವೆರೆ ತೊಲಚಿ ಪೂಜೆ

  

ಇತ್ತೆ ತೊಲಸಿ ಕಟ್ಟೆಗ್ ಬಾರೆದ ಕುರ್ಲೆ ನಾಲ್ ಮೂಲೆಗ್ ಕಟ್ಟ್ ದ್ ,ಕುಕ್ಕು ತಪ್ಪು ಕಟ್ಟ್ ದ್,ಬೆಮ್ಮೆರೆಗ್ ಉರ್ಪೆಲರಿ ಸುತ್ತೆ ದೀದ್, ಪಲಪುರ್ಪ ದೀದ್, ಪಂಚಜ್ಜಾಯ ಬಲಸ್ ದ್,ತಿಬಿಲೆ ಪೊತ್ತಾದ್ ಆರಾದನೆ ಮಲ್ಪುನಿ

  

ಪೇಂಟೆಲೆಡ್ ಕಟ್ಟೊನದ ಮಿತ್ತ್ ಚಟ್ಟಿಡ್ ದೀನ ತೊಲಸಿಗ್ ಪೂಜೆ